Չակ Պալանիկ | Տարօրինակ և համարձակ

Չարլզ Մայքլ «Չակ» Պալանիկը ծնվել է 1962թ.-ի փետրվարի 21-ին, ԱՄՆ-ի Վաշինգտոն նահանգի Պեսկո քաղաքում: Նա ամերիկյան ժամանակակից գրող և ֆրիլանսեր-լրագրող է։ Պալանիկի անձնական էջը համացանցում ամենամեծ լսարան ունեցողներից մեկն է։ Նրա գրելաոճը, որը նման է այնպիսի գրողների ոճին, ինչպիսիք են Բրեթ Իսթոն Էլլիսը, Իրվին Ուելշը և Դուգլաս Քոուփլենդը, դարձրել է նրան X սերնդի (X սերունդ, տերմին, որն օգտագործվում է 1965 և 1979 թվականների միջև ընկած ժամանակահատվածում ծնված մարդկանց համար) ամենահայտնի ու ընթերցվող գրողներից մեկը։

Ստորև  ընթերցասերների ուշադրությանն ենք ներկայացնում գրողի վերաբերյալ մի քանի հետաքրքիր և զավեշտալի փաստեր․

► Մի անգամ Պալանիկը բնության գրկում հանգստանում էր, երբ վեճի բռնվեց հարևան ճամբարի մարդկանց հետ, ինչից հետո նրան մի լավ ծեծել էին: Աշխատանքի վերադառնալով կապտուկներով պատված, նա նկատեց, որ ոչ ոք չի հարցնում, թե ինչ է պատահել: Այդ ժամանակ էլ նրա մոտ ծագեց «Մարտական ակումբ» գրքի գաղափարը: Գիրքը գրելու ընթացքում նա բազմիցս ներքաշվել է փողոցային ծեծկռտուքների մեջ՝ սեփական կաշվի վրա զգալով իր հերոսների վերապրումները:

► Պալանիկի պապը ուկրաինացի է եղել, ով 1907 թ.-ին գաղթել է Նյու Յորք։ Ի հիշատակ իր ծագման՝ նա ընտանիքին փոխանցել է իր ազգանունը, որն արտասանվում է որպես «Պալանիուկ»։ Հետաքրքիր է, որ գրողի եղբայրներից մեկն այժմ ապրում է Ուկրաինայում, բայց ինքը՝ Չակը, այնտեղ երբեք չի եղել։

► Իր առաջին գիրքը Պալանիկը սկսեց գրել մոտ 35 տարեկանում։ Նա ոգեշնչվել էր Թոմ Սպանբաուերի ղեկավարած դասընթացներին մասնակցելուց հետո, որոնք նվիրված էին գրելու հմտություններին: Ի սկզբանե Չակը գնում էր այնտեղ միայն նոր ծանոթություններ ձեռքբերելու համար, սակայն, ինչպես պարզվեց հետագայում, այս քայլը ստեղծագործելու խթան դարձավ։ «Անտեսանելի մարդը» վեպը, որով գրողը մտադիր էր առաջին անգամ հանդես գալ, հրատարակչի կողմից մերժվեց՝ որպես չափազանց վրդովեցնող։ Հետո՝ ի հեճուկս նրա, Պալանիկը որոշեց գրել ավելի սկանդալային ստեղծագործություն՝ «Մարտական ակումբը»: Ի զարմանս հեղինակի, այն հրատարակվեց։

► 1999 թ.-ին Չակ Պալանիկի հայրը ամուսնական գործակալության միջոցով ծանոթանում է Դանա Ֆոնթեյնի հետ։ Այդ ժամանակ Դանա Ֆոնթեյնի նախկին ընկերը՝ Դեյլ Շեքլֆորդը, իր պատիժն էր կրում բանտում՝ Դանային բռնաբարելու համար։ Դատապարտյալը խոստացել էր սպանել կնոջը ճաղերի հետևից դուրս գալուն պես։ Այդպես էլ եղավ։ Ազատ արձակվելուց հետո նա հետևում է ժամադրությունից վերադարձող սիրահարներին, գնդակահարում երկուսին, իսկ հետո տան հետ միասին հրկիզում է նրանց մարմինները: Այս իրադարձությունները Չակ Պալանիկին ստիպեցին վերաիմաստավորել իր ստեղծագործությունները, որից հետո նա սկսեց աշխատել «Օրորոցային» գրքի վրա, որտեղ նա քննարկման էր ներկայացրել այն հարցը, թե արդյոք մարդիկ իրավունք ունեն խլել ուրիշների կյանքը։ 2003թ.-ին «Խաղաղօվկիանոսյան հյուսիսարևմտյան գրավաճառների» ասոցիացիան այս վեպը ճանաչեց որպես տարվա լավագույն գիրք։

► Նույն՝ 2003թ.-ին լույս է տեսել Պալանիկի «Օրագիր» գիրքը։ Նոր ստեղծագործության շնորհանդեսային շրջագայության ժամանակ Պալանիկը հանդիսատեսի համար կարդում էր «Աղիներ» պատմվածքը։ Այն սկսում էր խնդրանքով, որ հանդիսատեսը խորը շունչ քաշի և չշնչի ամբողջ ստեղծագործության ընթացքում, քանզի «պատմությունը շարունակվում է այնքան ժամանակ, քանի դեռ չեք շնչում»: Հանրային ընթերցումների ժամանակ ամենանվիրված երկրպագուներն այնքան էին հավատում դրան, որ ուշաթափվում էին՝ թթվածնի բացակայությունից։ Նմանատիպ դեպքերը կրկնվել են նաև 2004 թ.-ին՝ «Ավելի ֆանտաստիկ, քան մտացածին» և «Ուրվականներ» ստեղծագործությունների շնորհանդեսներին։ Պալանիկը գրել է, որ ողջ ընթացքում, երբ նա հանրության համար կարդացել է «Աղիներ» պատմվածքը, 73 մարդ կորցրել է գիտակցությունը։