Ադիլ Յակուբով «Խիղճը»

► Թշնամին իր բարի գործով ավելի լավ է, քան բարեկամն իր չար գործով։

► Ի՞նչ կարող ես անել։  Այսօր չէ, վաղը դու նունպես կլքես այս աշխարհը։  Բայց մինչև այն օրը, մինչև այն վերջին օրը, երբ աչքերդ կփակվեն, պետք է ապրես։  Եվ պետք է սկսած գործը մինչև վերջ հասցնես։

► Զայրույթը տգետների զենքն է։

► Փառքը, լինի մեծ, թե փոքր, պտտեցնում է թույլ գլուխները։

► Որքա՜ն անհասկանալի ձևով է կառուցված կյանքը․ շատ հաճախ լուսավորի մեջ խառնվում է խավարը, պղտորը․ երջանկությունը կողք կողքի քայլում է դժբախտության հետ։

► Մարդիկ որքա՜ն շատ բան են կորցնում լրիվ չարտահայտվելուց, միմյանց լսել չցանկանալու պատճառով։

► Գետն ափերն է փչացնում, իսկ ավելորդ գովասանքը՝ մարդուն։

► Դեռևս այն ժամանակ, երբ կարդաց նամակ-կտակը, զգաց, որ ներսում ինչ-որ բան կոտրվեց։ Նրան հատկապես տանջում էր այն, որ չհասցրեց մեղանչել, ներողություն խնդրել։ Քեռին նամակով գոնե հոգին թեթևացրել էր, վերջին խոսքն էր ասել, ներողություն խնդրել։ Բայց ինքը՝ Աթակուզին, ու՞մ մոտ պետք է արտահայտի այն ամենը, ինչ մնաց իր մեջ։ Չնայած իենց մեջ տեղի ունեցած վիրավորանքներին՝ ինքը սիրում էր ծերունուն, սիրում էր, ինչպես հարազատ հորը։ Հուսով էր, հոգում միշտ հուսով էր, թե օրերից մի օր նրա առջև ծնկի կգա, կարտահայտի այն ամենը, ինչ կուտակվել էր վերջին ծանր ամիսներին։ Հիմա ու՞մ առջև է բաց անելու իր ցավը։ Այս սառը գերեզմանի՞, վրայի անլեզու քարի՞, թե՞ մինչև իր կյանքի վերջին օրը կրելու է այս ծանր բեռը։ Ասում ես՝ զղջացե՞լ ես։ Սիրու՞մ էիր։ Մի՞թե քո հասցրած վիրավորանքները չէին, որ մռայլեցրել էին նրա վերջին օրերը։ Մի՞թե դու չէիր, որ մանր ինքնասիրությունից դրդված, քո ողորմելի հեղինակության վրա դողալով, քեզանից վանեցիր նրա բարի խոսքերը։ Նույնիսկ հիմա, երբ արդեն ճակատդ խփել ես պատին, դարձյալ չես շտապում հնազանդեցնել քո հպարտությունը։ Դու ոչ թե նրան ես սիրում, այլ քեզ։ Վերքերդ փորփրում ես, որ ցավդ մեղմացնես։ Գոնե հիմա, այս թարմ գերեզմանաթմբի վրա քաջություն ունեցիր, ինքդ քեզ ասա ճշմարտությունն ու ինքդ գնահատիր քո արածները։ Աթակուզի՛, աշխարհում ազնվություն ու խիղճ կա։ Քո քեռին միայն դրանցով էլ ապրում էր։ Այո՛, այդ այդպես էր։ Մարդուց միայն նրա բարի գործերն են մնում։ Մնացած ամբողջը դատարկ բան է․ գալիս ու անհետ գնում է։ Ահա թե Աթակուզին ինչ հասկացավ։ Ուշացումով, բայց հասկացավ։ Եվ դառն է, չէ՞ որ այդ բանն այլևս չի կարողանալու ասել քեռուն, ուշացավ․․․ Հիմա արդեն մի բան էր մնացել․ կյանքին տալ այն, ինչ այսօր այստեղ՝ գերեզմանատանը, հասկացավ։ Դա հեշտ չէր, բայց այդ էր նրա պարտքը։ Մարդիկ և նրա խիղճն այդ էին պահանջում։

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ՝ դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով: