Ալբեր Քամյու «Օտարը»

2021-12-16 24037

► - Միայն մի մայր ենք ունենում:-Սելեստ

► Դեռ չհաշտված մահվան մտքի հետ՝ արդեն պետք է վազել դիակառքի ետևից։

► Ամեն դեպքում միշտ էլ մի քիչ մեղավոր ես լինում։

► - Դու չես տեսնում, թե ուրիշներն ինչպես են նախանձում քո երջանկությանը, որ ես եմ քեզ տալիս։ Այդ երջանկության արժեքը հետո կհասկանաս:-Ռեյմոն Սընթես

► - Երբեք չես իմանա՝ որն է ճիշտ, որը՝ սխալ:-Մյորսո

► - Ժամանակն արագ է անցնում:-Ռեյմոն Սընթես

► - Չպետք է թուլանալ:-Ռեյմոն Սընթես

► - Իսկական տղամարդիկ միշտ լավ են հասկանում իրար։-Ռեյմոն Սընթես

► Այդ ժամանակ նա հարցրեց, թե շահագրգռված չե՞մ փոխել կյանքս։ Պատասխանեցի, որ երբեք չես կարող փոխել կյանքդ, որ, ի վերջո, ամեն ինչ նույնն է, և իմ ունեցածը լիովին բավարարում է ինձ։

► Նա ասաց, թե ես տարօրինակ եմ, և որ, անկասկած, հենց դրա համար է ինձ սիրում, բայց թերևս մի օր ես իրեն զզվեցնեմ հենց նույն պատճառով:

► Մարին ասաց, որ կուզենար ծանոթանալ Փարիզին։ Ես նրան հայտնեցի, որ որոշ ժամանակ ապրել եմ այնտեղ։ Հարցրեց, թե ինչպիսին է այն։ Ասացի. - Աղտոտ քաղաք է, որտեղ կան աղավնիներ ու մութ բակեր։ Մարդիկ սպիտակ մաշկ ունեն։

► Նրա իսկական հիվանդությունը ծերությունն էր, իսկ ծերությունն անբուժելի է։

► - Երբ ասելիք չեմ ունենում, լռում եմ։-Մյորսո

► Ոչ մի մահկանացու այնքան մեղավոր չէ, որ Աստված չկարողանա ներել նրան, սակայն դրա համար պետք է, որ մարդն իր զղջումով դառնա երեխա, որի հոգին դատարկ է և պատրաստ ընդունելու ամեն բան։

► Բոլոր մարդիկ հավատում են Աստծուն, անգամ նրանք, ովքեր երես են թեքում նրանից։

► Երբ ուզում եմ ազատվել մեկից, ում հազիվ եմ լսում, ձևացնում եմ, թե համաձայն եմ նրան։

► Բանտարկության սկզբում ամենադժվարն այն էր, որ ես ազատ մարդու մտքեր ունեի։ Օրինակ՝ ցանկություն էր առաջանում լողափում լինել և նետվել ծովը։ Պատկերացնելով առաջին ալիքների շառաչը ոտքերիս տակ, մարմնիս սուզումն ու ազատագրումը ջրի մեջ՝ ես հանկարծ զգում էի, թե որքան նեղ են բանտախցի պատերը։ Բայց դա տևեց մի քանի ամիս։ Հետագայում ես ունենում էի միայն բանտարկյալի խորհրդածություններ։ Սպասում էի բակում անցկացվող ամենօրյա զբոսանքին կամ փաստաբանիս այցելությանը։ Մնացած ժամանակս լավ էի տնօրինում։ Եվ հաճախ էի մտածում. եթե ինձ ստիպեին ապրել ծառի չոր փչակում, որտեղ միակ զբաղմունքս պիտի լիներ զմայլանքը գլխավերևումս եղած երկնքի փոփոխություններով, կամաց-կամաց ես դրան էլ կվարժվեի։ Ես կսպասեի թռչունների սավառմանը կամ ամպերի հանդիպմանը ճիշտ այնպես, ինչպես սպասում էի փաստաբանիս զվարճալի փողկապներին կամ ինչպես մյուս աշխարհում համբերությամբ սպասում էի շաբաթ օրվան, որպեսզի գրկեի Մարիի մարմինը։ Իսկ հիմա, եթե լավ մտածենք, ես չոր ծառի փչակում չէի. ինձնից ավելի դժբախտներ էլ կային։ Իմիջիայլոց, դա մորս միտքն էր, որ սիրում էր կրկնել, թե, ի վերջո, վարժվում ես ամեն ինչի։

► Եթե մարդ անգամ ունեցել է մեկ օրվա կյանք, ապա հարյուր տարի կկարողանա ապրել բանտում։ Չձանձրանալու համար նա կունենա բավականաչափ հիշողություններ։

► Երբեք չպետք է ձևացնել։

► Ես կարդացել էի, որ բանտում ի վերջո կորցնում ես ժամանակի հասկացողությունը։ Սակայն սրա մեջ խոր իմաստ չէի գտել։ Ես չէի հասկացել, թե օրերն ինչ աստիճանի կարող են լինել միաժամանակ և՛ երկար, և՛ կարճ։ Երկար, անշուշտ, ապրելու համար, սակայն և այնքան ձգձգված, որ, ի վերջո, միախառնվում էին իրար։ Նրանք այստեղ կորցնում էին իրենց անունները։ «Երեկ» ու «վաղը» բառերը միակն էին, որ ինձ համար դեռ պահպանում էին իրենց իմաստը։

► Ահա սա է դատավարության պատկերը։ Ամեն ինչ ճիշտ է, և ոչինչ ճիշտ չէ։

► - Դժբախտությունը բոլորիս անպաշտպան է դարձնում։-Սելեստ

► Միշտ հետաքրքիր է լսել, թե ինչ են խոսում քո մասին, անգամ եթե նստած ես մեղադրյալի աթոռին։

► Ինքս ինձ հանդիմանում էի, որ բավականաչափ ուշադրություն չեմ դարձրել մահապատժի մասին եղած պատմություններին։ Միշտ պետք է հետաքրքրվել նման հարցերով։ Երբեք չես իմանա՝ ինչ կարող է պատահել։ Բոլորի նման լրագրերում ես կարդացել էի զեկույցներ։ Անշուշտ, կան հստակ աշխատություններ, որոնք, սակայն, հետաքրքրասիրությունս երբևէ չեն շարժել։ Գուցե այնտեղ պատմություններ գտած լինեի փախուստի վերաբերյալ։ Գուցե իմացած լինեի, որ գոնե մեկ անգամ անիվը կանգ է առել, որ այդ անդառնալի կանխորոշվածության մեջ պատահականությունն ու բախտը գոնե մեկ անգամ կարողացել են որևէ բան փոխել։ Մեկ անգամ։ Ինչ-որ իմաստով դա կբավարարեր ինձ։ Մնացյալը սիրտս կաներ։ Լրագրերը հաճախ են խոսում հասարակության առջև ունեցած պարտքի մասին։ Ըստ նրանց՝ պարտքը պետք է վճարել։ Սակայն սա կապ չունի երևակայության հետ։ Կարևորը փախուստի հնարավորությունն է, ցատկը անխուսափելի արարողությունից, խելացնոր վազքը, որ հավանականության հույս է ներշնչում։ Բնականաբար հույսդ այն է, որ վազելիս փողոցի անկյունում կտապալվես որևէ արձակված գնդակից։ Սակայն ամեն ինչ լավ քննելուց հետո նման շռայլությունն ինձ թվում է անհասանելի. ամեն ինչ արգելված է՝ մեխանիզմը գործում է։

► Միշտ չափազանցված մտքեր ես ունենում չիմացածդ բաների մասին:

► Վերջապես հասկացա, որ չպետք է բռնանալ ինքդ քեզ վրա։

► Երբեք չեմ սիրել անակնկալի գալ։ Եթե ինձ հետ որևէ բան է կատարվելու, կնախընտրեմ պատրաստ լինել։

► - Բացարձակ դժբախտ չեն լինում:-տիկին Մյորսո

► «Դե, լավ, ուրեմն մեռնելու եմ»։ Պարզ է, մյուսներից ավելի շուտ։ Սակայն բոլորը գիտեն, որ կյանքը չարժի, որ նրա համար տանջվես։ Ըստ էության, ես հասկանում էի, որ մեծ չէ տարբերությունը՝ երեսուն տարեկանում ես մեռնում, թե՝ յոթանասուն, քանի որ, բնականաբար, երկու դեպքում էլ ուրիշ տղամարդիկ ու կանայք կապրեն, և այդպես հազարավոր տարիներ շարունակ։ Ի վերջո, դրանից ավելի պարզ բան չկա։ Միևնույն է՝ մեռնելու եմ, հիմա կամ քսան տարի հետո։ Այս դատողություններիս ընթացքում ահավոր նեղվում էի այն տագնապից, երբ մտածում էի գալիք քսան տարիների հնարավոր կյանքի մասին։ Սակայն ինձ մնում էր միայն խեղդել մտքերս, պատկերացնելով, թե ինչպիսին կլինեն դրանք քսան տարի հետո, եթե, այնուամենայնիվ, հասնեմ այնտեղ։ Ակնբախն այն է, որ մեռնելու ես, իսկ թե՝ երբ և ինչպես, կարևոր չէ։

► Կյանքը չարժի, որ նրա համար տանջվես։

► Ակնբախն այն է, որ մեռնելու ես, իսկ թե՝ երբ և ինչպես, կարևոր չէ:

► Ես հիանալի հասկանում էի, որ մահիցս հետո մարդիկ կմոռանային ինձ։ Նրանք այլևս անելիք չեն ունենա ինձ հետ։ Նույնիսկ չեմ կարող ասել, թե այդ միտքը տանջում էր ինձ։ Ըստ էության, չկա այնպիսի միտք, որին չկարողանաս վարժվել։

► Երբեմն մենք մեզ վստահ ենք կարծում, այնինչ իրականում այդպիսին չենք։

► ժամանակն ինձ չի բավականացնում, որպեսզի հետաքրքրվեմ այն բանով, որն ինձ չի հետաքրքրում։

► Մարդկային արդարադատությունը ոչինչ է, իսկ Աստծո դատաստանը՝ ամեն ինչ։

►  Նա ինձ ընդհատեց և հարցրեց, թե ինչպես եմ պատկերացնում մյուս կյանքը։ Այդ ժամանակ ես գոռացի. - Մի կյանք, որն ինձ հիշեցներ այս կյանքը։

► Ես իրավացի եմ եղել, դեռ իրավացի եմ և միշտ իրավացի կլինեմ։ Ես այսպե՛ս եմ ապրել, բայց կարող էի ա՛յլ կերպ ապրել։ Ես ա՛յս եմ արել և ա՛յն չեմ արել։ Այն ժամանակ ես չեմ արել ա՛յդ բանը, մինչդեռ արել եմ մեկ ուրի՛շ բան։ Եվ ի՞նչ։ Ասես ամբողջ կյանքս ես սպասել եմ այս բացվող արշալույսին, երբ արդարացված կլինեմ։ Ոչ մի բան, ոչինչ նշանակություն չունի, և ես գիտեմ՝ ինչու։ Նա էլ գիտի՝ ինչու։ Իմ ապրած ամբողջ անհեթեթ կյանքի, ապագայի խորքերից մի անորոշ շունչ էր բարձրանում իմ մեջ դեռ չապրածս տարիների միջով, և այդ շունչն իր ճանապարհին հարթում, անէացնում էր ամեն ինչ, որ առաջարկվում էր ինձ իմ չապրած տարիների ընթացքում, որոնք նույնքան անիրական էին, որքան իմ ապրած տարիները։

► Երբ խոսքը վերաբերում է դատավարությանը, հանդուրժողականության միանգամայն մերժելի առաքինությունը պետք է վերաժվի ավելի դժվարին, բայց ավելի վեհ` արդարադատության առաքինությանը: Հատկապես երբ այդ մարդու մեջ հայտնաբերված հոգու դատարկությունը կարող է կործանարար անդունդ դառնալ հասարակության համար:

► Մեկը որ բարոյապես ապանել է իր մորը, իրեն մեկուսացրել մարդկային հասարակությունից, նույնն է ինչ մյուսը, որ մարդասպանի ձեռք է բարձրացրել իրեն կյանք պարգևողի վրա:  

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ՝ դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով:

Դիտեք ավելին Մեջբերումներ Գրքերից բաժնում

մեկնաբանություններ