Ալֆրեդ Դյոբլին «Հրանունկի սպանությունը»

2024-11-19 286

Սև հա­գած պա­րո­նը նախ հաշ­վել էր իր քայ­լե­րը՝ մեկ, եր­կու, ե­րեք, մինչև հար­յու­րը և հա­կա­ռա­կը, երբ սո­ճի­նե­րի ան­տա­ռի լայ­նար­ձակ ճա­նա­պար­հով բարձ­րա­նում էր դե­պի Սուրբ Օտ­տի­լիեն լե­ռը, և­ ա­մեն շարժ­ման հետ ազդ­րե­րը մեկ աջ ու մեկ ձախ էր ճո­ճում այն­պես, որ եր­բեմն ամ­բողջ մարմ­նով ցնցվում էր: Հե­տո նա դա­դա­րեց հաշ­վել, մո­ռա­ցավ այդ ա­մե­նը:
Բաց շա­գա­նա­կա­գույն աչ­քե­րը, ո­րոնք բա­րե­կա­մա­բար դուրս էին սպրդած, պլշած նա­յում էին գետ­նին, ո­րը փախ­չում էր նրա ոտ­քե­րի տա­կից, և ն­րա ձեռ­քե­րը կախ­ված էին ու­սե­րից այն­պես, որ սպի­տակ թե­զա­նիք­նե­րը կի­սով չափ ըն­կել էին դաս­տակ­նե­րի վրա։ Երբ ծա­ռաբ­նե­րի միջև ըն­կած դեղ­նա­կար­միր ե­րե­կո­յան լույ­սը ստի­պում էր աչ­քե­րը կկո­ցել, գլու­խը ջղա­ձիգ պրկվում էր, ձեռ­քե­րը՝ հու­զախ­ռով­մուն­քից դրդված, հապ­ճեպ ինք­նա­պաշտ­պա­նա­կան շար­ժում­ներ էին ա­նում։ Բա­րա­լիկ ձեռ­նա­փայ­տը՝ աջ ձեռ­քում բռնած, շա­ռա­չում էր ճամ­փեզ­րի խո­տե­րի ու ծա­ղիկ­նե­րի գլխա­վեր­ևում և­ այդ­պի­սով զմայլ­վում էր նո­րափ­թիթ բող­բոջ­նե­րով:
Ձեռ­նա­փայ­տը խրվեց-մնաց այս տե­ղան­քում հազ­վագ­յուտ հան­դի­պող ու ծան­ծաղ ա­ճած մո­լա­խո­տե­րից կառ­չե­լով՝ մինչ պա­րո­նը հան­գիստ ու մտաց­րիվ ըն­թա­նում էր իր ճա­նա­պար­հով: Այդ­ժամ մեր այս պատ­կա­ռազ­դու պա­րո­նը չէր ու­զում կանգ առ­նել, այլ, շա­րու­նա­կե­լով քայ­լըն­թա­ցը, միայն թեթ­ևա­կի դե­պի ի­րեն քա­շեց փայ­տա­ցու­պը, հե­տո վի­րա­վոր­վա­ծի պես նա­յեց շուրջ­բո­լո­րը, նա­յեց իր ձեռ­քին, նախ՝ ա­պարդ­յուն, հե­տո, շնչա­հեղձ լի­նե­լով, զույգ բռունցք­նե­րով հա­ջո­ղութ­յամբ դուրս քա­շեց փայ­տը և­ եր­կու կտրուկ հա­յացք նե­տեց փայ­տին ու սի­զա­խո­տին այն­պես, որ ոս­կե շղթան ցատ­կո­տեց սև բաճ­կո­նա­կին:
Գի­րու­կը մի պահ տե­ղում կանգ­նած մնաց՝ շփո­թի մատն­ված։ Կոշտ գլխար­կը ա­մուր նստած էր նրա պա­րա­նո­ցին։ Նա ակ­նա­պիշ նա­յեց ծլար­ձա­կած ծաղ­կա­բող­բոջ­նե­րին, հե­տո հար­ձակ­վեց նրանց վրա՝ փայ­տը վեր բարձ­րաց­րած և­ ար­նա­կար­միր դեմ­քով՝ կտրել-փրթե­լով նո­րե­լուկ ու մունջ բու­սա­կա­նութ­յու­նը։ Հար­ված­նե­րը շա­չում էին ա­ջից ու ձա­խից։ Ցո­ղուն­ներն ու տերև­նե­րը այս ու այն կողմ էին թռչում ճա­նա­պար­հով մեկ:
Օ­դը թո­քե­րից դուրս փչե­լով, աչ­քե­րը փայ­լա­տա­կե­լով՝ պա­րո­նը շա­րու­նա­կեց իր քայլ­քը: Ծա­ռերը վար­գով անց­նում էին նրա կող­քով, պա­րո­նը ու­շադ­րութ­յուն չէր դարձ­նում նրանց: Նա ու­ներ վեր­ցից քիթ և հարթ, ան­մո­րուք դեմք, ծե­րա­ցած ե­րե­խա­յի դեմք՝ սի­րու­նիկ բե­րա­նի­կով։
Ճա­նա­պար­հը կտրուկ շրջա­դարձ էր կա­տա­րում դե­պի վեր, հարկ էր զգու­շա­նալ: Երբ նա ա­վե­լի հան­գիստ սկսեց քայ­լել, ձեռ­քի ջղագր­գիռ շար­ժու­մով մաք­րեց քթի քրտին­քի կա­թի­լը, այդ­ժամ զգաց, որ դեմքն ամ­բող­ջո­վին ծա­մածռ­վել է, կրծքա­վան­դա­կը ուռ­չել ու շնչա­հեղձ էր ա­նում։ Նա ցնցվեց այն մտքից, որ ինչ-որ մե­կը կա­րող է տես­նել ի­րեն, գու­ցե իր առևտ­րա­կան գոր­ծըն­կեր­նե­րից մե­կը կամ որ­ևէ տի­կին։ Նա հապշ­տապ ձեռ­քը սա­հեց­րեց դեմ­քի վրա­յով և ձեռ­քի այդ գո­ղու­նի շար­ժու­մով հա­մոզ­վեց, որ այն հարթ է:
Նա հան­գիստ շա­րու­նա­կեց քայ­լել։ Բայց ին­չու՞ էր շնչա­հեղձ լի­նում: Նա ա­մոթ­խած ժպտաց։ Հան­կարծ նա ցատ­կեց ծա­ղիկ­նե­րի դեմ-դի­մաց և սկ­սեց մոր­թո­տել դրանք իր ձեռ­նա­փայ­տով, նույ­նիսկ հար­ված­ներ հասց­նե­լով նրանց այն կա­տա­ղի, բայց դի­պուկ ձեռ­քի շար­ժում­նե­րով, ինչ­պես որ ժա­մա­նա­կին նա սո­վոր էր ապ­տա­կել իր ա­շա­կերտ­նե­րին, ե­թե նրանք այն­քան հնա­րա­միտ չէին լի­նում, որ­պես­զի որ­սա­յին դա­սաս­րա­հի ճան­ճե­րին և­ ի ցույց դնեին ի­րեն՝ ըստ չափ­սե­րի տե­սա­կա­վո­րած ու դաս­դա­սած:
Պատ­կա­ռազ­դու մար­դը հա­ճախ տա­րու­բե­րում էր գլու­խը նման տա­րօ­րի­նակ դեպ­քի ա­ռի­թով։ «­Քա­ղա­քում մարդ ա­կա­մա­յից նյար­դայ­նա­նում է։ Քա­ղաքն ինձ նյար­դա­յին է դարձ­նում», մտա­խոհ ոտ­քե­րի վրա օ­րոր­վեց նա, վերց­րեց իր անգ­լիա­կան գլխար­կը և տա­տա­նեց այն՝ ճա­կա­տի մա­զա­փուն­ջը սո­ճա­բույր օ­դով սա­ռեց­նե­լու հա­մար։
Կարճ ժա­մա­նակ անց նա նո­րից իր քայ­լերն էր հաշ­վում՝ մեկ, եր­կու, ե­րեք։ Մի ոտ­քը հետ­ևում էր մյու­սին, ձեռ­քե­րը կախ էին ըն­կած ու­սե­րից: Հան­կարծ պա­րոն Մի­խաել Ֆի­շե­րը, մինչ նրա հա­յաց­քը թա­փա­ռում էր ճամ­փեզ­րեր­ին գամ­ված, տե­սավ, թե ինչ­պես մի գետ­նա­սող կեր­պա­րանք, որ հենց ինքն էր, ետ-ետ գնաց սի­զա­մար­գից, կա­տա­ղած հար­ձակ­վեց ծա­ղիկ­նե­րի վրա և մեկ հար­վա­ծով կտրեց մի հրա­նուն­կի գլու­խը։ Այն, ինչ տե­ղի էր ու­նե­ցել ա­վե­լի վաղ՝ մթա­մած ճա­նա­պար­հին, կա­տար­վեց նրա առջև՝ շո­շա­փե­լի պար­զո­րո­շութ­յամբ։ Այդ ծա­ղի­կը, ա­ռանց մա­զա­չափ իսկ տար­բե­րութ­յան, նման էր մյուս­նե­րին։ Բայց չգի­տես ին­չու հենց այս մե­կը գրա­վեց նրա հա­յաց­քը, նրա ձեռ­քը, նրա փայ­տը։ Ն­րա ձեռ­քը վեր բարձ­րա­ցավ, փայ­տա­ցու­պը սու­լոց ար­ձա­կեց, և­՝ ա՜յ քեզ բան, գլու­խը թռավ։ Գ­լու­խը ճախ­րեց օ­դում, ան­հե­տա­ցավ խո­տե­րի մեջ։ Վա­ճա­ռա­կա­նի սիր­տը սկսեց կա­տա­ղի բա­բա­խել։ Բույ­սի ան­ջատ­ված գլու­խը օ­դում ճախ­րե­լով՝ ան­փու­թո­րեն սուզ­վեց ու թաղ­վեց խո­տե­րի մեջ։ Ա­վե­լի խո­րը, ա­վե­լի ու ա­վե­լի խո­րը, խո­տե­րի մի­ջով՝ գետ­նին: Այժմ այն սկսեց մո­լեգ­նած շա­չել, խրվել հո­ղըն­դեր­քի խոր­խո­րա­տը, այն­պես որ ոչ մի ձեռք այլևս չկա­րո­ղա­նա բռնել նրան։ Եվ վեր­ևից՝ մարմ­նի կճատ բնից, կաթկ­թում, կո­կոր­դից սպի­տակ ար­յուն էր ցայ­տում ներք­ևի փո­սո­րա­կի մեջ, սկզբում սա­կավ, ինչ­պես թուքն էր ծո­րում բե­րա­նի անկ­յու­նից, հե­տո թանձր շի­թով, դե­ղին, լպրծուն փրփու­րով վա­զեց դե­պի պա­րոն Մի­խաե­լը, որն ա­պարդ­յուն փոր­ձեց փախ­չել, ցատ­կեց աջ, ցատ­կեց ձախ, նա, որ ու­զում էր նույ­նիսկ մի կողմ ցատ­կել շ­թի վրա­յով, ո­րը, սա­կայն, ար­դեն լափ­լի­զում էր նրա հո­ղա­թա­փե­րը։
Պա­րոն Մի­խաե­լը գլխար­կը մե­խա­նի­կո­րեն դրեց իր քրտնա­թո­րած գլխին և ձեռ­քե­րը՝ փայ­տով հան­դերձ, սեղ­մեց կրծքին։ «Ի՞նչ է պա­տա­հել», հարց­րեց նա ո­րոշ ժա­մա­նակ անց: «Ես հար­բած չեմ: Ծաղ­կի գլխի­կը չի կա­րող պար­զա­պես ան­հե­տա­նալ, խոր­տակ­վել, այն պետք է մնա, այն պետք է ընկ­նի-մնա խո­տե­րի մեջ: Ես վստահ եմ, որ այն հի­մա հան­գիստ պառ­կած է խո­տե­րին: Իսկ ար­յու­՞նը. ես բնավ չեմ մտա­բե­րում այդ ծա­ղի­կը, ես բա­ցար­ձա­կա­պես ան­տեղ­յակ եմ դրա­նից»:
Նա ապ­շած էր, ան­հանգս­տա­ցած, անվս­տահ ինքն իր հան­դեպ: Ն­րա մեջ ա­մեն ինչ ակ­նա­պիշ նա­յում էր վայ­րի հուզ­մուն­քին անձ­նա­տուր, սար­սա­փով մտա­ծում էր ծաղ­կի, հո­ղա­սույզ ե­ղած գլխի­կի, ար­յու­նա­հո­սող ցո­ղու­նի մա­սին: Նա դեռևս մտո­վի ցատ­կո­տում էր լպրծուն, փրփրա­դեզ հոր­ձան­քի ա­փուն­քին։ Իսկ ե­թե ​​ինչ-որ մե­կը տե­սա՞ծ լի­նի ի­րեն՝ իր գոր­ծըն­կեր­նե­րից մեկ­նու­մե­կը կամ որ­ևէ տի­կին:
Պա­րոն Մի­խաել Ֆի­շե­րը, աջ ձեռ­քում ձեռ­նա­փայ­տը սեղ­մած, կուրծքն ու­ռց­րեց։ Նա նա­յեց իր բաճ­կո­նա­կի փե­շին և տի­րա­պե­տեց ի­րեն։ Նա ցան­կա­նում էր ա­զատ­վել ի­րեն հա­մա­կած սևե­ռուն մտքե­րից՝ հար­կա­վոր էր հա­վա­քել ի­րեն: Նա՝ շե­ֆը, ա­մե­նայն ե­ռան­դով կսան­ձեր իր են­թա­կա­նե­րի այս անհ­նա­զան­դութ­յան եր­ևույ­թը։ Պետք է վճռա­կա­նո­րեն վերջ տալ նման դրսևո­րում­նե­րին. «Ո՞վ է այ­սօր հեր­թա­պա­հութ­յուն ա­նում։ Ն­ման պահ­վածքն իմ ըն­կե­րութ­յու­նում ըն­դուն­ված չէ։ Ս­պա­սա­վո­րա­կա՛զմ, դու՛րս շպրտեք այդ տղա­յին»։ Այս ա­սե­լիս՝ նա դա­դա­րեց օ­դում թա­փա­հա­րել փայ­տը։ Պա­րոն Ֆի­շե­րը սա­ռը, ար­հա­մար­հա­կան դեմք ըն­դու­նեց, ա­սես ու­զում էր ա­սել՝ դե հի­մա կտես­նենք։ Ն­րա ար­ժա­նա­պատ­վութ­յան զգա­ցո­ղութ­յու­նը նույ­նիսկ այն­քան հե­ռուն գնաց, որ նա այդ լայ­նար­ձակ լեռ­նա­յին ճա­նա­պար­հի վրա սկսեց ան­գամ ծաղ­րել իր սե­փա­կան երկ­չո­տութ­յու­նը: Որ­քա՜ն ծի­ծա­ղե­լի կլի­ներ, ե­թե հա­ջորդ ա­ռա­վոտ Ֆ­րայ­բուր­գի բո­լոր գո­վազ­դա­յին վա­հա­նակ­նե­րի վրա կար­միր պաս­տառ­ներ կախ­ված լի­նեին. «Ս­պա­նութ­յուն՝ չա­փա­հաս հրա­նուն­կի հան­դեպ, Իմ­մեն­թա­լից Սենտ Օտ­տի­լիեն ճա­նա­պար­հին, ե­րե­կո­յան ժա­մը 7-ից 9-ի մի­ջա­կայ­քում: Ս­պա­նութ­յան մեջ կաս­կած­վո­ղը» և­ այլն։ Այս­պես ծաղ­րում էր ինքն ի­րեն սևազ­գեստ պա­րո­նը և վա­յե­լում էր ե­րե­կո­յան զով օ­դը։ Այն­տեղ՝ ներք­ևում, պստլիկ աղջ­նակ­նե­րի մի խումբ կամ սի­րա­հար մի զույգ կհայտ­նա­բե­րի այն, որ կա­տար­վել է իր ձեռ­քով։ Կ­լի­նի ճիչ-վայ­նա­սուն և սար­սա­փա­հար վազք դե­պի տնե­րը: Ք­րեա­կան կա­տա­րա­ծու­նե­րը կմտա­ծեին նրա մա­սին՝ որ­պես մար­դաս­պա­նի, ո­րը չա­րաճ­ճիո­րեն ծի­ծա­ղում էր իր ձեռ­քի ա­փի մեջ։ Պա­րոն Մի­խաե­լը մե­ծա­պես ցնցվեց իր իսկ դա­տար­կա­միտ հանդգ­նութ­յու­նից, նա եր­բեք ի­րեն այդ­քան զազ­րե­լիո­րեն ա­րա­տա­վոր մե­կը չէր հա­մա­րել։ Ներք­ևում, սա­կայն, ըն­կած էր ա­պա­ցույ­ցը նրա հա­խուռն ե­ռան­դու­ժի, ո­րը տե­սա­նե­լի էր ամ­բողջ քա­ղա­քին:
Քար կտրած ի­րա­նը՝ ուղ­ղա­ձիգ վեր ցցված՝ ճոճ­վում է օ­դի մեջ, կտրված պա­րա­նո­ցից սպի­տակ ար­յուն է ծո­րում։
Պա­րոն Մի­խաե­լը, ա­սես պաշտ­պան­վե­լով, ձեռ­քե­րի դաս­տակ­նե­րը վեր պար­զեց։
Վեր­ևում այն ծո­րում է հաստ շի­թե­րով, մա­ծու­ցիկ է ու կպչուն, ուս­տի մրջյուն­նե­րը կպչում-մնում են:
Պա­րոն Մի­խաե­լը տրո­րեց իր քուն­քե­րը և հն­չեղ ձայ­նով իր մի­ջից ար­տաշն­չեց օ­դը։
Իսկ սի­զա­մար­գի կող­քին կտրված գլխի­կը փտում է։ Այն տրոհ­վում է, լուծ­վում է անձրևից, քայ­քայ­վում։ Ն­րա­նից դե­ղին, գար­շա­հոտ ցե­խա­զանգ­ված է ար­տա­սո­րում՝ կա­նա­չա­վուն, դեղ­նա­շի­կա­վուն, փսխու­մի պես փրփրա­դեզ։ Այն ա­հա, որ­պես կեն­դա­նի մի բան, բարձ­րա­նում է տե­ղից, հո­սում դե­պի նա, ու­ղիղ դե­պի Պա­րոն Մի­խաե­լը, ու­զում է խեղ­դել, ջրա­սույզ ա­նել նրան, շի­թե­րը ձաղ­կում են նրա մար­մի­նը, ցայ­տում նրա քթին։ Նա ցատ­կում է, ցատ­կո­տում է դեռ միայն ոտ­նա­ծայ­րե­րի վրա։
Գերզ­գա­յուն պա­րո­նը ցնցվեց: Նա նող­կա­լի համ զգաց բե­րա­նում։ Զզ­վան­քից չէր կա­րո­ղա­նում կուլ տալ, ան­դա­դար թքում էր։ Հա­ճախ նա սայ­թա­քում էր, ան­հան­գիստ ցատ­կո­տե­լով շա­րու­նակ ա­ռաջ ըն­թա­նում՝ կապ­տա­գու­նատ շուր­թե­րով։
«Ես հրա­ժար­վում եմ, բա­ցար­ձա­կա­պես հրա­ժար­վում եմ ձեր ըն­կե­րութ­յան հետ ո­րե­ւէ կապ ու­նե­նա­լուց»։
Նա թաշ­կի­նա­կը սեղ­մեց քթին։ Մե­ռած գլխի­կը հար­կա­վոր էր հե­ռաց­նել, ցո­ղու­նը ծած­կել, ճզմել, թա­ղել։ Ան­տա­ռից բու­սա­կան դիա­կի հոտ էր տա­րած­վում։ Հո­տը ու­ղեկ­ցում էր պա­րոն Մի­խաե­լին, գնա­լով ա­վե­լի ու ա­վե­լի էր ու­ժե­ղա­նում։ Այդ տե­ղում պետք էր մեկ այլ ծա­ղիկ տնկել՝ բու­րում­նա­վետ, մե­խակ­նե­րի մի ամ­բողջ այ­գի։ Ան­տա­ռի մեջ­տե­ղի դիա­կը պետք էր հե­ռաց­նել։ Վե­րաց­նել:
Այն պա­հին, երբ պա­րոն Ֆի­շե­րը պատ­րաստ­վում էր կանգ առ­նել, նրա գլխով ան­ցավ, որ ծի­ծա­ղե­լի էր հետ դառ­նա­լը, ա­վե­լի քան ծի­ծա­ղե­լի։ Ի՞նչ գործ ու­ներ իր հետ հրա­նուն­կը։ Այդ մտքից դառ­նա­գին զայ­րույ­թը բռնկվեց նրա մեջ՝ գրե­թե ա­նակն­կա­լի բե­րե­լով իրեն։ Նա չկա­րո­ղա­ցավ ինքնազսպվել, կծեց իր ցու­ցա­մա­տը. «Զ­գո՛ւյշ, ա­սում եմ քեզ, զգո՛ւյշ ե­ղիր, ա­նիծ­յա՛լ սրի­կա»։ Միև­նույն ժա­մա­նակ վա­խը գրո­հեց նրա վրա՝ թի­կուն­քի կող­մից։
Մ­ռայլ, գի­րուկ մար­դը ա­մոթ­խած նա­յեց շուր­ջը, ձեռ­քը մտցրեց տա­բա­տի գրպա­նը, հա­նեց գրպա­նի փոք­րիկ ծա­լո­վի դա­նակն ու բա­ցեց այն։
Այս ըն­թաց­քում նրա ոտ­քե­րը շա­րու­նա­կում էին քայ­լել։ Ոտ­քե­րը սկսե­ցին նյար­դայ­նաց­նել նրան։ Ն­րանք նույն­պես ցան­կա­նում էին ապս­տամ­բել ի­րենց տի­րոջ դեմ. նրան վրդո­վեց­նում էր նրանց ինք­նա­կամ ա­ռա­ջա­մուղ ըն­թաց­քը: Նա շու­տով սան­ձե­լու էր այդ փոք­րիկ ձիե­րին, հնա­զան­դեց­նե­լու էր նրանց։ Ն­րանք պե՛տք է դա զգա­յին: Կո­ղազդ­րե­րին հասց­ված կտրուկ հար­ված­նե­րը պե՛տք է որ սան­ձեին նրանց: Ն­րանք ի­րեն ա­վե­լի ու ա­վե­լի հե­ռու էին տա­նում։ Այն­պի­սի տպա­վո­րութ­յուն էր, թե նա փախ­չում էր սպա­նութ­յան վայ­րից։ Ոչ ոք չպետք է հա­վա­տար դրան։ Թռ­չուն­նե­րի ճռվող­յու­նի ձայ­նը, հեռ­վից ե­կող խռխռոց­նե­րը լսվում էին օ­դում և­ ա­սես բարձ­րա­նա­լիս լի­նեին ինչ-որ տեղ՝ ներքև­նե­րից։ «­Կանգ­նե՛ք, կա՛նգ ա­ռեք», գո­ռաց նա ոտ­քե­րի վրա: Հե­տո դա­նա­կը խրեց ա­ռա­ջին պա­տա­հած ծա­ռաբ­նի մեջ։
Նա եր­կու ձեռ­քե­րով փա­թաթ­վեց բնի շուր­ջը և­ այ­տե­րը քսեց կեղ­ևին։ Ն­րա ձեռ­քե­րը տա­տան­վում էին օ­դում, որ կար­ծես ինչ-որ բան էին հուն­ցում: «­Մենք չե՛նք գնում Կա­նո­սա
[1]»: Մե­ռե­լի պես գու­նատ ու մռայ­լա­դեմ պա­րո­նը ջա­նա­սի­րա­բար ու­սում­նա­սի­րում էր ծա­ռի ճեղ­քե­րը, ապա կո­րաց­րեց մեջ­քը, կար­ծես ինչ-որ բան կամ ինչ-որ մե­կը պատրաստվում էր ետ­ևի կող­մից ցատ­կել նրա վրա­յով: Նա ա­նընդ­հատ լսում էր իր և գ­րա­սեն­յա­կի միջև հե­ռագ­րա­կա­պի մա­լուխ­նե­րի զրնգո­ցը, թեև փոր­ձում էր ոտ­քի հար­ված­նե­րով խառնշ­տո­րել լա­րե­րը և ճզ­մել դրանք։ Նա փոր­ձում էր ինքն ի­րե­նից թաքց­նել այն փաս­տը, որ իր զայ­րույթն ար­դեն խա­ղաղ­վել-ան­ցել էր, որ իր մեջ ծնունդ էր ա­ռել մի հեզ վա­վա­շո­տութ­յուն, զիջ­ման գնա­լու ցան­կա­սի­րութ­յան պես մի բան։ Հո­գու խոր­քում՝ ա­մե­նա­խո­րը խոր­քում նրա մեջ թա­խա­նձա­գին, հեշ­տա­գին տեն­չանք էր ա­ռա­ջա­ցել այդ ծաղ­կի և ս­պա­նութ­յան վայ­րի հան­դեպ։
Պա­րոն Մի­խաե­լը փոր­ձեց տա­տա­նել իր ծնկնե­րը, հո­տո­տեց օ­դը, ա­կան­ջը սրած լսում էր բո­լոր կող­մե­րից ե­կող ձայ­նե­րը և­ ան­հան­գիստ շշնջաց. «Ես պար­զա­պես ու­զում եմ հո­ղի մեջ թա­ղել այդ գլխի­կը, ու­րիշ ո­չինչ: Դ­րա­նից հե­տո ա­մեն ինչ լավ կլի­նի: Շ­տա­պի՛ր, խնդրում եմ, խնդրում եմ»։ Նա դժգոհ փա­կեց աչ­քե­րը, կար­ծես պա­տա­հա­բար հետ շրջվեց կրունկ­նե­րի վրա։ Այ­նու­հետև, կար­ծես ո­չինչ չէր պա­տա­հել, նա սրըն­թաց սու­րաց ու­ղիղ դե­պի ներքև, զբո­սան­քի ե­լա­ծի հա­մա­չափ քայլ­քով, կա­մա­ցուկ սու­լե­լով, ո­րի մեջ ան­հո­գութ­յան հնչե­րանգ­ներ կա­յին և շո­յեց ա­րա­հե­տի եր­կայն­քով ըն­կած ծա­ռե­րի բնե­րը, այդ ըն­թաց­քում թեթ­ևա­ցած շունչ քա­շե­լով։ Նա ժպտաց, և ն­րա փոք­րիկ բե­րա­նը փո­սի­կի պես կլո­րա­վուն դար­ձավ: Նա բարձ­րա­ձայն ծոր տվեց մի երգ, ո­րը հան­կար­ծա­կի իր միտքն ե­կավ. «­Նա­պաս­տա­կը քուն էր մտել փո­սի մեջ…»: Հե­տո նո­րից վե­րա­դար­ձավ նախ­կի­նին՝ ոտ­քերն օ­րո­րե­լուն, ձեռ­քե­րը վեր պար­զած՝ թա­փա­հա­րե­լուն: Նա մե­ղա­վո­րութ­յան զգա­ցու­մով ձեռ­նա­փայ­տը ա­վե­լի խո­րը խրեց իր թևքի մեջ։ Եր­բեմն նա գո­ղու­նի հետ էր շրջվում ա­րա­հե­տի ո­լո­րա­նին հաս­նե­լիս, որ չլի­նի թե որ­ևէ մե­կը հետ­ևում էր ի­րեն։
Գու­ցե ծա­ղի­կը դեռ ողջ էր. բայց, որ­տե­ղի՞ց նա գի­տեր, թե նա ար­դեն մա­հա­ցել է: Ն­րա գլխով ան­ցավ, որ ին­քը կա­րող էր բու­ժել վի­րա­վոր ծաղ­կին, ե­թե փայ­տիկ­նե­րով սա­տա­րե­լու լի­ներ նրան և կպ­չուն ժա­պա­վե­նով վի­րա­կապ դներ նրա գլխին ու սրուն­քին: Նա սկսեց ա­վե­լի ա­րագ քայ­լել, անգամ մո­ռա­ցութ­յան գիրկն ըն­կավ ու սկսեց վա­զել։ Հան­կարծ նա սկսեց դո­ղալ սպա­սու­մի ըմ­բոշխ­նու­մից։ Եվ միառ­ժա­մա­նակ ըն­կած մնաց ո­լո­րա­նի մոտ՝ պառ­կած ծա­ռաբ­նին բախ­վե­լով, նա­խա­պես հար­ված­ներ ստա­նա­լով կրծքին ու կզա­կին, ո­րից նա բարձ­րա­ձայն հա­ռա­չեց։ Երբ նա վեր կա­ցավ, մո­ռա­ցավ խո­տե­րի մեջ ըն­կած իր գլխար­կի մա­սին, կոտր­ված փայ­տը ներ­սից պո­կո­տել էր նրա բաճ­կո­նա­կի թևքը, իսկ ին­քը ո­չինչ չէր նկա­տել: Հա-հա՜, նրանք ու­զում էին կանգ­նեց­նել ի­րեն, ո­չինչ չպետք է և չի կա­րող ի­րեն կանգ­նեց­նել: Նա կգտնի այդ ծա­ղի­կը: Նա նո­րից ետ-ետ քայ­լեց։ Որ­տե՞ղ էր այդ տե­ղը: Նա պետք է գտներ այդ վայ­րը։ Ե­թե ​​միայն նա կա­րո­ղա­նար ան­վա­նա­պես ձայ­նել այդ ծաղ­կին: Բայց ի՞նչ էր նրա ա­նու­նը։ Նա նույ­նիսկ չգի­տեր նրա ա­նու­նը: Էլ­լե՞ն: Ն­րա ա­նու­նը կա­րող էր հա­վա­նա­բար Էլ­լեն լի­նել, դե ի­հար­կե Էլ­լեն: Նա շշնջաց խո­տե­րի մեջ, կռա­ցավ, որ ձեռ­քով թեթ­ևա­կի այս ու այն կողմ հրի ծա­ղիկ­նե­րը։
- Էլ­լենն այս­տե՞ղ է։ Որ­տեղ է Էլ­լե­նը: Հեյ, դու՞ք: Նա վի­րա­վոր է՝ գլխից, ա­վե­լի ճիշտ՝ գլխից մի քիչ ներքև։ Հ­նա­րա­վոր է՝ դուք դեռ չգի­տեք դա։ Ես ու­զում եմ օգ­նել նրան: Ես բժիշկ եմ, բա­րի սա­մա­րա­ցի։ Դե, որ­տե՞ղ է նա: Դուք կա­րող եք վստա­հել ինձ, ես ճիշտ եմ ա­սում:
Բայց ինչ­պե՞ս ին­քը պետք է ճա­նա­չեր նրան, ում հենց ինքն էր գլխա­տել։ Գու­ցե ին­քը հենց հի­մա նրան սեղ­մում էր իր ձեռ­քի մեջ, գու­ցե նա իր վեր­ջին շունչն էր փչել հենց իր կող­քին։
Դա չէր կա­րող լի­նել:
Նա բղա­վեց. «Տ­վե՛ք ինձ նրան: Ինձ մի դժբախ­տաց­րեք, շնե՛ր։ Ես սա­մա­րա­ցի եմ: Դուք, ինչ է, գեր­մա­նե­րեն չե՞ք հաս­կա­նում։
Նա փո­րի վրա պառ­կեց գետ­նին, ո­րո­նում էր, վեր­ջա­պես կու­րո­րեն փորփ­րում էր խո­տը, ճզմում ու ճանկ­ռո­տում ծա­ղիկ­նե­րը: Այդ ամբողջ ըն­թաց­քում նրա բե­րա­նը բաց էր, իսկ աչ­քերն ուղ­ղա­կի կու­սա­փայ­լում էին։ Նա եր­կար ժա­մա­նակ ինքն ի­րեն քրթմնջում էր։
- Կ­տա՞ն նրան, թե՞ ոչ։ Հար­կա­վոր է նա­խա­պես պայ­մա­նա­վոր­վա­ծութ­յուն­ներ ձեռք բե­րել: Նա­խա­պայ­ման­ներ: Բ­ժիշկն ի­րա­վունք ու­նի հի­վան­դի նկատ­մամբ: Հարկ է օ­րենք­նե­րին հղում ա­նել…
Ճա­նա­պար­հին և շուրջ­բո­լո­րը մոխ­րա­գույն օ­դի մեջ կանգ­նած էին ծա­ռե­րը՝ մուգ սևի մեջ: Ու նաև շատ ուշ էր. գլու­խը պետք է որ չո­րա­ցած լի­ներ։ Մահ­վան վեր­ջին միտ­քը սար­սա­փեց­րեց նրան և­ ա­սես ցնցեց իր ու­սե­րը։
Կ­լո­րիկ, սևա­թույր ու գի­րուկ կեր­պա­րան­քը բարձ­րա­ցավ խո­տե­րի մի­ջից և­ ե­րե­րա­լով ըն­թա­ցավ ա­րա­հե­տով:
Նա մա­հա­ցած էր: Իր ձեռ­քից էր ըն­կել։
Նա հա­ռա­չեց ու մտա­խոհ տրո­րեց ճա­կա­տը։
Իր վրա հի­մա կհար­ձակ­վեին բո­լոր կող­մե­րից։ Եվ սա­կայն դա այլևս նրա հո­գը չէր: Ն­րան դա չէր հե­տաքրք­րում: Ն­րանք իր գլու­խը կկտրեին, ա­կանջ­նե­րը կպո­կեին, ձեռ­քե­րը վա­ռած ա­ծուխ­նե­րի մեջ կդնեին։ Նա այլևս ո­չինչ չէր կա­րող ա­նել։ Նա գի­տեր, որ դա նրանց բո­լո­րին հա­ճույք կպատ­ճա­ռեր, բայց ին­քը որ­ևէ ձայն կամ ծպտուն չէր հա­նի ստոր կա­մա­կա­տար­նե­րին զվար­ճաց­նե­լու հա­մար։ Ն­րանք ի­րա­վունք չու­նեին պատ­ժե­լու ի­րեն. նրանք ի­րենք էլ մերժ­ված­ներ էին ու ա­րա­տա­վոր եր­ևույթ­ներ: Ա­յո, նա սպա­նել էր ծաղ­կին, և դա նրանց գոր­ծը չէր, և դա բնավ նրանց չեր վե­րա­բե­րում, և դա հենց միայն ի՛ր ի­րա­վունքն էր, ո­րով էլ նա պաշտ­պան­վում էր մյուս­նե­րի հար­ձա­կում­նե­րից։ Ծա­ղիկ­ներ սպա­նե­լը նրա ի­րա­վունքն էր, և նա պար­տա­վո­րութ­յուն չէր զգում որ­ևէ կերպ կամ որ­ևէ մե­կին բա­ցատ­րել, թե ին­չու: Նա կա­րող էր սպա­նել այն­քան ծա­ղիկ, որ­քան ցան­կա­նում էր, հա­զար մղո­նա­չափ շրջագ­ծով, դե­պի հյու­սիս, հա­րավ, արև­մուտք, ար­ևելք, նույ­նիսկ ե­թե ի­րեն դա­տա­պար­տող­նե­րը քմծի­ծաղ տա­յին այդ առ­թիվ: Իսկ ե­թե նրանք այդ­պես շա­րու­նա­կեին ծաղ­րել ի­րեն, ծի­ծա­ղել իր վրա, նա տե­ղից կցատ­կեր ու կբռներ նրանց կո­կոր­դից։
Նա կանգ ա­ռավ, հա­յաց­քը սևեռ­եց սո­ճի­նե­րի ծանր ու թանձր մթութ­յան մեջ։ Ն­րա շուր­թե­րը ար­յու­նից ուռ­չել էին։ Հե­տո նա հապշ­տապ շա­րու­նա­կեց ըն­թաց­քը։
Նա, հա­վա­նա­բար, պետք է այս­տեղ՝ ան­տա­ռում, իր ցա­վակ­ցութ­յուն­նե­րը հայտ­ներ մա­հա­ցա­ծի քույ­րե­րին։ Նա բա­ցատ­րել էր նրանց, որ դժբախ­տութ­յու­նը տե­ղի է ու­նե­ցել գրե­թե ա­ռանց իր մի­ջամ­տութ­յան, հի­շեց­նե­լով նրանց այն ծայ­րաս­տի­ճան հոգ­նա­ծութ­յու­նը, ո­րը պա­շա­րել էր ի­րեն։ Հի­շեց­րեց նաև կի­զիչ տա­պի մա­սին: Ըստ էութ­յան, սա­կայն, բո­լոր հրա­նունկ­նե­րի հան­դեպ էլ ին­քը հա­վա­սա­րա­պես ան­տար­բեր էր։
Հու­սա­հա­տութ­յան զգա­ցու­մից դրդված՝ նա նո­րից ու­սե­րը թոթ­վեց. «­Տես­նես ի՞նչ են ա­նե­լու նրանք ինձ հետ»: Նա իր կեղ­տոտ մատ­նե­րով շո­շա­փեց այ­տե­րը: Նա այլևս չէր կա­րո­ղա­նում գտնել ինքն ի­րեն:
Ի՞նչ էր նշա­նա­կում այս ա­մե­նը։ ի սեր Աստ­ծո, ի՞նչ էր փնտրում նա այս­տեղ։
Նա ու­զում էր հնա­րա­վո­րինս ա­րագ հե­ռա­նալ այս­տե­ղից՝ ա­մե­նա­կարճ ճա­նա­պար­հով, ու­ղիղ ծա­ռե­րի ա­րան­քով, պարզ ու հան­գիստ ու­ղե­ղով խորհր­դա­ծե­լու այդ մա­սին։ Դան­դաղ, կետ առ կետ:
Որ­պես­զի չսայ­թա­քի հարթ ու սո­րուն գետ­նի վրա, նա շո­շա­փե­լով ըն­թա­նում էր իր ճա­նա­պար­հով՝ ծա­ռից ծառ։ Ծա­ղի­կը, նենգ­միտ խոր­հում էր նա, կա­րող էր մնար այն­տեղ, որ­տեղ որ գտնվում էր։ Աշ­խար­հում բա­վա­կա­նա­չափ նման սատ­կած մո­լա­խո­տեր կան։
Բայց նա սար­սա­փեց, երբ տե­սավ, որ մի կլո­րա­վուն, գու­նատ խե­ժի մի կա­թիլ ծո­րաց ծա­ռաբ­նի մի­ջից, ո­րին նա դիպ­չել էր. ծա­ռը լաց էր լի­նում: Մ­թութ­յան մեջ ա­րա­հե­տով փախ­չե­լով՝ նա շու­տով նկա­տեց, որ ճա­նա­պար­հը տա­րօ­րի­նակ կեր­պով նե­ղա­նում է, կար­ծես ան­տա­ռը փոր­ձում էր ի­րեն ծու­ղա­կի մեջ գցել: Ծա­ռերն ի­րար գլուխ են հա­վաք­վում՝ իր դեմ դա­տաս­տան բա­ցե­լու հա­մար:
Միայն թե ա­զատ­վեր այս­տե­ղից:
Նա, կրկին ան­գամ, սրըն­թաց վար­գե­լիս ուժ­գին բախ­վում է ցած­րիկ եղև­նուն: Այն հար­վա­ծում է նրան իր վեր բարձ­րաց­րած թա­թե­րով: Հե­տո նա մեծ դժվա­րութ­յամբ ա­զատ­վում է նրա կա­պանք­նե­րից, չնա­յած ար­յու­նը շի­թե­րով հո­սում է նրա դեմ­քի վրա­յով։ Նա թքմքում է, մո­լեգ­նում, ոտ­քե­րով հար­վա­ծում ծա­ռե­րին՝ ընթացքում բարձր գո­ռա­լով, սա­հում է, կքանստած ու ցած գլոր­վե­լով վեր­ջա­պես գլխա­պա­տառ վա­զում է ան­տա­ռեզ­րի վեր­ջին լան­ջով՝ դե­պի գյու­ղի լույ­սե­րը, իր պա­տա­ռոտ­ված բաճ­կո­նը գլխին քա­շած, իսկ հետևում լե­ռը սպառ­նա­լից խշշում է, բռունցք­նե­րը թա­փա­հա­րում և­ ա­մե­նուր լսվում է ջարդ­վող ծա­ռե­րի ճայթ­յու­նը, ո­րոնք վա­զում են նրա հետ­ևից և հայ­հո­յանք­ներ ու ա­նեծք­ներ տե­ղում իր հաս­ցեին։
Գի­րուկ պա­րո­նը ան­շարժ կանգ­նել էր գյու­ղի փոք­րիկ ե­կե­ղե­ցու դի­մաց գտնվող գա­զա­լապ­տե­րի ներ­քո։ Նա գլխարկ չէր կրում, իսկ գզգզված մա­զե­րի մեջ սև հող ու սո­ճու փշա­սեղ­ներ կա­յին, ո­րոնք նա չէր թա­փա­հա­րում իր վրա­յից։ Նա ծանր հա­ռա­չեց։ Երբ տաք ար­յու­նը նրա քթա­ծայ­րից կաթկ­թում էր կո­շիկ­նե­րի վրա, նա դան­դաղ եր­կու ձեռ­քե­րի մեջ ա­ռավ վե­րար­կո­ւի փող­քե­րը և սեղ­մեց դեմ­քին: Հե­տո նա ձեռ­քե­րը բարձ­րաց­րեց դե­պի լույ­սը և մի պահ զար­մա­ցավ ձեռ­քե­րի թանձր կա­պույտ ե­րակ­նե­րի ուռ­չա­ծութ­յան առն­չութ­յամբ։ Նա մեր­սեց հաս­տա­բեստ բշտիկ­նե­րը և չ­կա­րո­ղա­ցավ հե­ռաց­նել դրանք: Երբ տրամ­վայ­ները սկսե­ցին եր­գել ու շա­չել, նա նեղ փո­ղոց­նե­րով վա­զեց ու ի­րեն տուն գցեց:
Հի­մա նա ա­պուշ կտրած նստած էր իր ննջա­սեն­յա­կում և­ ինքն ի­րեն բարձ­րա­ձայն ա­սում էր. «Ա­հա՛ ես այս­տեղ եմ, այս­տեղ նստած եմ» և հու­սա­հատ հա­յաց­քը շրջում էր սեն­յա­կով մեկ: Նա քայ­լեց այս ու այն կողմ, հա­նեց շո­րե­րը և թաքց­րեց դրանք զգես­տա­պա­հա­րա­նի մի անկ­յու­նում։ Նա զգես­տա­փոխ­վեց, հա­գավ սև կոստ­յու­մը և թիկն տա­լով իր շեզլոն­գին՝ սկսեց կար­դալ օ­րա­թեր­թը: Ըն­թեր­ցե­լիս նա ճմրթեց այն. ինչ-որ բան է ե­ղել, ինչ-որ բան է պա­տա­հել: Եվ նա դա զգաց հա­ջորդ օ­րը, երբ նստած էր իր գրա­սե­ղա­նի առջև: Նա ա­սես քա­րա­ցել էր, չէր կա­րո­ղա­նում քրթմնջալ, և ն­րա շուր­ջը տա­րօ­րի­նակ լռութ­յուն էր տի­րում։
Դող­դո­ջուն ու շնչա­հեղձ ա­նող ե­ռան­դով նա ինքն ի­րեն ա­սաց, որ այս ա­մե­նը պետք է որ ե­րազ լի­ներ, սա­կայն նրա ճա­կա­տի վրա­յի քերծ­վածք­ներն ու կապ­տուկ­ներն ի­րա­կան էին։ Ու­րեմն պետք է որ լի­նեն բա­ներ, ո­րոնք ան­հա­վա­նա­կան են թվում։ Ծա­ռե­րը հե­տապն­դում էին նրան, մա­հա­ցա­ծի պատ­ճա­ռով նրանց ոռ­նոցն էր բարձ­րաց­վել։ Նա նստել էր այն­տեղ և, ի զար­մանս են­թա­կա անձ­նա­կազ­մի, նույ­նիսկ չան­հանգս­տա­ցավ բզզա­ցող ճան­ճե­րի պատ­ճա­ռով։ Այ­նու­հետև նա դեմ­քի խո­ժոռ ար­տա­հայ­տութ­յամբ բշտում ու հա­լա­ծում էր ա­շա­կերտ­նե­րին, քա­մահ­րան­քով էր վե­րա­բեր­վում իր աշ­խա­տան­քին և­ այս ու այն կողմ էր վազվ­զում: Ն­րան հա­ճախ էին տես­նում թե ինչ­պես էր բռունց­քը խփում սե­ղա­նին, ու­ռցնում այ­տե­րը, բղա­վում, որ ինքն ի վեր­ջո կար­գու­կա­նոն կհաս­տա­տի իր այս գրա­սեն­յա­կում և­ ա­մե­նուր: Դա այս­պես չէր մնա­լու: Նա թույլ չէր տա, որ ինչ-որ մե­կը քթից բռնած ֆռռաց­նի ի­րեն։
Հա­ջորդ ա­ռա­վոտ­յան, երբ նա իր առևտ­րա­կան հաշ­վարկ­նե­րին էր վե­րա­դար­ձել, ինչ-որ բան անս­պա­սե­լիո­րեն պնդում էր, որ նա պետք է հրա­նուն­կի հաշ­վին տա­սը մարկ հատ­կաց­նի։ Նա վա­խե­ցավ, դառ­նո­րեն մտա­ծեց իր ան­պաշտ­պա­նութ­յան մա­սին և խնդ­րեց իր հաշ­վա­պա­հին իր փո­խա­րեն շա­րու­նա­կել հաշ­վար­կը: Կե­սօ­րին հենց ինքն էլ լուռ սառ­նասր­տութ­յամբ փո­ղը դրեց հա­տուկ տու­փի մեջ. Նա հար­կադր­ված ե­ղավ նույ­նիսկ ա­ռանձին բան­կա­յին հա­շիվ բա­ցել հրա­նուն­կի հա­մար, ինչ ա­րած, նա հոգ­նած էր և­ ու­զում էր ի­րեն հան­գիստ թող­նեին։ Շու­տով նա ի­րեն պար­տա­վոր­ված զգաց հրա­նուն­կին ու­տե­լիք և խ­մե­լիք ա­ռա­ջար­կել։ Էլլե­նի հա­մար ա­մեն օր մի փոք­րիկ ափ­սե էր դրվում պա­րոն Մի­խաե­լի սե­ղա­նի սպաս­քի կող­քին: Տ­նա­յին տնտես­վա­րու­հին ձեռ­քերն ի­րար զար­կեց, երբ պա­րոն Մի­խաե­լը նրան այդ­պես վար­վե­լու կար­գադ­րութ­յուն ա­րեց: Սա­կայն պա­րո­նը զայրույ­թի ան­նա­խա­դեպ պոռթ­կու­մով ար­գե­լեց նրան որ­ևէ ա­ռար­կութ­յուն ներ­կա­յաց­նել իր կար­գադ­րութ­յուն­նե­րի առ­թիվ։
Նա քա­վում էր, քա­վում էր իր խորհր­դա­վոր մեղ­քը: Նա երկր­պա­գում, աստ­վա­ծա­յին պա­տիվ­նե­րի էր ար­ժա­նաց­նում հրա­նուն­կին, և խա­ղաղ վա­ճա­ռա­կանն այժմ պնդում էր, որ յու­րա­քանչ­յուր մարդ ու­նի իր կրո­նը, որ պետք է անձ­նա­կան դիր­քո­րո­շում որ­դեգ­րել անար­տա­հայ­տե­լի Աստ­ծո հան­դեպ: Ա­սել կու­զի կան բա­ներ, որ ոչ բո­լորն են հաս­կա­նում։ Ն­րա կապ­կա­յին դեմ­քին, երբ նա դա­տո­ղութ­յուն­ներ էր ա­նում նման բարձր ու լրջմիտ առար­կա­նե­րի մա­սին, կա­րեկ­ցա­կան ար­տա­հայ­տութ­յուն էր ըն­կել. նրա մարմ­նեղ կազմված­քը նույն­պես նվա­ղել էր, աչ­քե­րը խորն էին ըն­կել։ Խղ­ճի հան­գույն՝ ծա­ղի­կը ա­մե­նուր ներ­կա էր նրա բո­լոր գոր­ծե­րում, ու­շիու­շով տնտղում էր դրանք՝ ա­մե­նից կարևորագույն­նե­րից սկսած մինչև ա­մե­նից ա­ռօ­րեա­կան­ներն ու ա­մե­նա­ման­րե­րը:
Այս օ­րե­րին ար­ևը հա­ճախ էր շող­շո­ղում քա­ղա­քի վրա, տա­ճարն ու Շ­լոս­բեր­գը լուսափայ­լում էին կեն­սա­հորդ վառ­քի ողջ լիութ­յամբ: Եվ ա­հա մի ա­ռա­վոտ խստակ­յաց, կյան­քով թրծված առևտ­րա­կան մար­դը լաց ե­ղավ պա­տու­հա­նի մոտ, ա­ռա­ջին ան­գամ մանկութ­յու­նից ի վեր։ Հան­կարծ այն­պես լա­ցու­կոծ դրեց և­ այն­քան ժա­մա­նակ, մինչև որ սիր­տը քիչ մնաց պայ­թեր: Էլ­լե­նը՝ այդ ա­տե­լի ծա­ղի­կը, գո­ղա­ցել էր նրա­նից այս ամ­բողջ գե­ղեց­կութ­յու­նը, այդ ծա­ղիկն այժմ աշ­խար­հի բո­լոր գե­ղեց­կութ­յուն­նե­րը որ­պես մե­ղադրանք էր ներ­կա­յաց­նում նրան։ Ար­ևը փայ­լում է, սա­կայն ին­քը՝ Էլ­լե­նը, այն չի տես­նում, նա նաև ան­կա­րող է շն­չել սպի­տակ հաս­մի­կի բույ­րը: Ոչ ոք այ­ցե­լութ­յան չի գա նրա ա­նարգ մահ­վան վայ­րը, այն­տեղ ոչ մի ա­ղոթք չի աս­վի. այս ա­մե­նի մա­սին նա զայ­րա­ցած նե­տում էր իր ա­տամ­նե­րի ա­րան­քից, որ­քան էլ դա ծի­ծա­ղե­լի հնչեր ծաղ­կի առն­չութ­յամբ, իսկ Մի­խաե­լը միայն, թախ­ծին տրված, ձեռ­քերն էր կոտ­րա­տում։ Էլ­լե­նը մերժ­ված էր, նրան ար­գել­ված էր ա­մեն ինչ՝ լուս­նի լույ­սը, ա­մառ­վա հո­լա­նի ե­րա­նութ­յու­նը, խա­ղա­ղա­վետ հա­մակ­ցութ­յու­նը կկվի հետ, զբո­սաշր­ջիկ­նե­րի, ման­կա­սայ­լակ­նե­րի հետ: Մի­խաե­լը ա­մուր սեղ­մեց իր ման­կա­կան շրթունք­նե­րը, նա շատ կցան­կա­նար հետ պա­հել մարդ­կանց, որ­պես­զի նրանք չբարձ­րա­նա­յին լեռն ի վեր: Թող որ ​​աշ­խար­հը հեծկլ­տան­քի ծո­վում խոր­տակ­վեր, միայն թե ծա­ղիկն այդ իր բե­րա­նը փա­կեր։ Ա­յո, նա մտա­ծում էր նաև ինքնասպանութ­յան մա­սին, որ­պես­զի վեր­ջա­պես բա­վա­րա­րում տա ճա­կա­տագ­րի այս չարա­ղետ հար­կադ­րան­քին։
Այս ա­րան­քում նա խստա­դա­ժան, ար­հա­մար­հան­քով վե­րա­բեր­վեց Էլ­լե­նին, ա­րագ հար­ձա­կում­նե­րի մի­ջո­ցով փոր­ձեց դեմ տալ նրան պա­տին։ Նա խա­բում էր նրան ման­րուքնե­րի մեջ. հապ­ճեպ շար­ժում­նե­րով, իբրև թե պա­տա­հա­բար, ցած էր գցում նրա ափսեն, դրա­մը փո­խան­ցե­լիս սխալ հաշ­վարկ էր ա­նում ի վնաս Էլ­լե­նի, եր­բեմն խո­րա­մանկում, խար­դա­վա­նում էր նրան, ինչ­պես բիզ­նես մրցակ­ցի հան­դեպ։ Էլ­լե­նի մահ­վան տա­րե­լի­ցին նա ձևաց­րեց, թե ո­չինչ չի հի­շում։ Միայն այն ժա­մա­նակ, երբ Էլ­լե­նը կար­ծես ա­ռա­վել մեծ հա­մա­ռութ­յուն հան­դես բե­րեց ու պնդեց իր հի­շա­տա­կը հար­գե­լու առնչությամբ, նա մի ամ­բողջ կես օր նվի­րեց նրա հի­շա­տա­կին:
Ծա­ռա­յա­կից­նե­րի շրջա­նում մի ան­գամ քննարկ­վում էր սի­րե­լի ու­տես­տի հար­ցը։ Երբ պա­րոն Մի­խաե­լին հարց­րին, թե որն է իր սի­րե­լի կե­րա­կու­րը, նա, կարճ մտա­ծե­լուց հե­տո, սառ­նասր­տո­րեն ա­սաց. «Հ­րա­նուն­կը, հրա­նունկ­ներն են իմ սի­րե­լի կե­րա­կու­րը»: Այդ ժա­մա­նակ բո­լո­րը պայ­թե­ցին ծի­ծա­ղից, բայց պա­րոն Մի­խաե­լը փռվեց իր բազ­կա­թո­ռի մեջ, ա­տամ­նե­րը կրճտաց­րեց և լ­սեց ծի­ծա­ղը՝ ընթացքում վայելելով հրա­նուն­կի զայ­րույ­թը։ Նա ի­րեն սար­սա­փե­լի մի վի­շապ էր զգում, ո­րը հան­գիստ կուլ էր տա­լիս կեն­դա­նի էակ­նե­րին, մի ինչ-որ ա­ղոտ բան միտ­քը ե­կավ ճա­պո­նա­ցի­նե­րի և հա­րա­կի­րիի մա­սին: Չ­նա­յած, իր թա­քուն մտա­ծում­նե­րում, Էլ­լե­նից խստա­դա­ժան պա­տիժ էր սպա­սում։
Այդ­պի­սի պար­տի­զա­նա­կան պա­տե­րազմ էր նա մղում նրա հետ՝ ա­ռանց ընդ­հա­տումնե­րի, ա­նընդ­հատ տա­րու­բեր­վում էր տա­ռա­պան­քի ու հրճվան­քի միջև. նա վախ­վորած վա­յե­լում էր նրա զայ­րա­գին ճի­չե­րը, ո­րոնք կար­ծում էր, թե եր­բեմն լսել է: Ա­մեն օր նա մտա­ծում էր նո­րա­նոր չա­րաճ­ճի հնարք­նե­րի մա­սին: Շատ հուզ­ված՝ նա հա­ճախ գրա­սեն­յա­կից դուրս էր վա­զում ու վե­րա­դառ­նում էր իր բնա­կա­րա­նը՝ զուտ այն նպա­տա­կով, որ­պես­զի անխ­ռով հո­գե­վի­ճա­կում հե­տա­գա գոր­ծո­ղութ­յուն­նե­րի պլան­ներ կազ­մի։ Եվ այս պա­տե­րազմն այն­քան գաղտ­նի էր կա­տար­վում, որ­ ոչ ոք չգի­տեր դրա մա­սին:
Ծա­ղի­կը նրան էր պատ­կա­նում, այն մաս էր կազ­մում իր կյան­քի հարմարավետության։ Նա զար­ման­քով էր մտա­ծում այն ժա­մա­նա­կի մա­սին, որ ապ­րել էր ա­ռանց ծաղ­կի։ Մար­տահ­րա­վեր կար­դա­ցող դեմ­քի ար­տա­հայ­տութ­յամբ այժմ նա հա­ճախ էր զբոս­նե­լու գնում ան­տառ՝ դե­պի Սուրբ Օտ­տի­լիեն լե­ռը։ Եվ մինչ մի ան­գամ մի ար­ևոտ ե­րե­կո նա հանգս­տա­նում էր ըն­կած ծա­ռաբ­նի վրա, նրա գլխում փայ­լա­տա­կեց մի միտք. հենց այս­տեղ, որ­տեղ նա նստած էր հի­մա, նրա հրա­նուն­կը՝ Էլ­լենն էր մի ժա­մա­նակ կանգնած։ Եվ ա­մեն ինչ հենց այս­տեղ պետք է որ տե­ղի ու­նե­ցած լի­ներ։ Գի­րուկ պա­րո­նին հա­մա­կել էր մե­լա­մաղ­ձոտ կա­րոտն ու վախ­վո­րած բերկ­րան­քը։ Ինչ­պե՜ս ա­մեն ինչ այս­պես փոխ­վեց։ Այդ ե­րե­կո­յից ի վեր և մինչ այ­սօր։ Իր բա­րե­միտ, մի փոքր մթնած աչ­քե­րը նա թափա­ռել էր տա­լիս մո­լա­խո­տե­րի, Էլ­լե­նի քույ­րե­րի, գու­ցե դուստ­րե­րի վրա­յով։ Եր­կար խորհր­դա­ծութ­յուն­նե­րից հե­տո մի ինչ-որ չա­րաճ­ճի բան ցնցվե­լով ան­ցավ նրա հարթ դեմքով։ Օ՜, նրա սիր­ել­ի ծաղ­իկ­ը հենց հիմ­ա կստան­ա այն, ինչ­ին արժ­ան­ի էր: Եթ­ե միայն ինք­ը մի հրան­ունկ փոր­ել­ով հող­ից դուրս կորզ­եր, ասենք, մահ­աց­ած­ի աղջկ­ան, տնկեր այն իր տան­ը, խնամ­եր ու մեծ­ացն­եր, ապ­ա պառ­ավ­ած ագռ­ավ­ին մի եր­իտ­աս­արդ մրցակ­ից բաժ­ին կընկն­եր։ Այ­ո, երբ որ նա արդ­են մի լավ խորհրդ­ած­ել էր այդ մաս­ին, նրան թվաց, թե կար­ող էր նույն­իսկ լիուլ­ի քավ­ել պառ­ավ­ի մահ­ը։ Որ­ովհ­ետև փրկել­ով այս ծաղկ­ի կյանք­ը, դրան­ով նա կար­ող էր փոխհ­ատ­ուց­ել նրա մոր մահ­ը. այս դուստր­ը, ամ­են­այն հավ­ան­ակ­ան­ությ­ամբ, այստ­եղ թոշն­եր պիտ­ի: Այ թե պառ­ավն ինչք­ան կչա­րա­նա­ր, ասե­ս սառը­ ջուր կլցվեր նրա գլխին։ Օրի­նա­գե­տ վաճա­ռա­կա­նն այստե­ղ հիշե­ց պարտքի­ փոխհա­տո­ւցմա­ն մասի­ն մի պարբե­րո­ւթյո­ւն: Նա­ գրպանի­ դանա­կո­վ փորե­ց-հանե­ց մոտա­կա­ բույսը­, մերկ ձեռքե­րո­ւմ բռնած այն զգուշո­ւթյա­մբ տուն տարա­վ և տնկե­ց ոսկե­զօ­ծ ճենա­պա­կյա­ սափո­րի­ մեջ, որն էլ տեղա­դրե­ց իր ննջասե­նյա­կում՝­ խճանկա­րո­վ սեղա­նի­կի­ վրա։ Սա­փո­րի­ հատա­կի­ն ածո­ւխո­վ գրեց. «§ 2043, ենթա­պա­րա­գրա­ֆ 5»:
Ամե­ն օր երջա­նկա­ցա­ծ մարդը­ չարա­մի­տ հոգա­ծո­ւթյա­մբ ջրում էր բույսը­ և հիշատակի­ զոհե­ր էր մատո­ւցո­ւմ մահա­ցա­ծի­ն՝ Էլլե­նի­ն։ Վե­րջի­նս, ըստ օրե­նքի­, հնարա­վո­ր է ոստի­կա­նա­կա­ն միջո­ցնե­րո­վ հարկա­դրա­բա­ր համա­կե­րպվել էր եղե­լո­ւթյա­ն հետ, և նրա­ն այլևս ոչ թաս էին տալի­ս, ոչ ուտե­լի­ք, ոչ փող: Բա­զմո­ցի­ն պառկա­ծ՝ Մի­խա­ելը­ հաճա­խ մտածո­ւմ էր, թե լսում է նրա նվնվոցը­, տարա­ձի­գ հոգո­ցնե­րը­։ Պա­րո­ն Մի­խա­ելի ինքնավստահությունն անսպա­սե­լի­որե­ն մեծ չափե­րի­ հասա­վ։ Նա­ երբե­մն գրեթե­ մեծամոլո­ւթյա­ն նոպա­նե­ր էր ունե­նո­ւմ: Նրա­ կյանքը­ երբե­ք այսքա­ն ուրա­խ չէր եղե­լ։
Երբ մի երե­կո­ նա ուրա­խ-զվարթ քայլե­լո­վ իր աշխատավայրից վերա­դա­րձա­վ բնակա­րա­ն­, նրա տնայի­ն տնտվարե­սո­ւհի­ն հենց դռան մոտ հանգի­ստ զեկո­ւցե­ց նրան, որ սեղա­նը­ մաքրե­լի­ս այն ընկե­լ է, և սա­փո­րն էլ կոտրվե­լ է: Իսկ այդ բույսը­, այդ կեղտի­ կտորը­ նա շպրտել է աղբա­մա­նը­՝ իր բոլո­ր ջարդո­ւփշո­ւր եղա­ծ կտորտա­նքնե­րո­վ հանդե­րձ: Գործնա­կա­նո­րե­ն սթափ, թեթևա­կի­ արհա­մա­րհա­կա­ն հնչերա­նգը­, որո­վ այդ անձը­ զեկուցո­ւմ էր պատա­հա­րի­ մասի­ն, ցույց էր տալի­ս, որ նա խորա­պե­ս ուրա­խ էր այդ եղելությա­ն առթի­վ:
Կլո­րի­կ ու մթնած պարո­ն Մի­խա­ելը­ շրխկացրե­ց շքամո­ւտքի­ դուռը­, ձեռքե­րո­վ ծափ զարկե­ց, ուրա­խո­ւթյո­ւնի­ց բարձր ծղրտաց և գրկե­լո­վ զարմա­ցա­ծ կնոջը­ հետո­ւյքը­՝ վեր բարձրա­ցրե­ց նրան այնքա­ն, որքա­ն թույլ էին տալի­ս իր ուժն ու առա­ստա­ղի­ բարձրությունը­։ Հե­տո­ նա, զիստե­րը­ տմբտմբացնե­լո­վ, միջա­նցքի­ց դուրս ելա­վ ու քայլե­ց դեպի­ իր ննջասե­նյա­կը­: Շողղո­ղա­ցո­ղ աչքե­րո­վ, ծայրա­ստի­ճա­ն հուզա­գրգռվա­ծ նա բարձր-բարձր տնքում էր և ո­տքե­րո­վ դոփո­ւմ, նրա շուրթե­րը­ դողդո­ղո­ւմ էին:
Նրա­ն ոչ մի կերպ և ո­չ մի բանո­ւմ կարե­լի­ չէր հանդի­մա­նե­լ. նա չէր ցանկա­ցե­լ այս ծաղկի­ մահը­, իր ամե­նա­գա­ղտնի­ մտքի ծայրո­վ իսկ նման բան չէր անցե­լ: Պա­ռա­վ սկեսուրը­ հիմա­ կարո­ղ էր հայհո­յե­լ նրան ու ասե­լ, ինչ ուզո­ւմ էր։ Միխա­ելի­ն այլևս որևէ­ բան չէր կապո­ւմ նրա հետ։ Նրա­նց միջև հիմա­ ամե­ն ինչ վերջա­ցա­ծ էր։ Հի­մա­ նա ազատագրվե­լ էր հրանո­ւնկի­ ամբո­ղջ տոհմի­ց։ Օրե­նքն ու բախտը­ նրա կողմն էին։ Հա­րց չկար:
Նա­, համե­նա­յն դե­պս, խաբե­լ էր անտա­ռի­ բնակի­չնե­րի­ն։
Նա­ անմի­ջա­պե­ս, անհա­պա­ղ ցանկո­ւթյո­ւն ունե­ցա­վ գնալ Սե­նտ Օտտի­լի­են լեռը­՝ վեր մագլցե­լ դեպի­ այդ փնթփնթան, ապո­ւշա­գո­ւյն անտա­ռը­։ Մտքո­ւմ նա արդե­ն ճոճո­ւմ էր իր սև փա­յտի­կը­։ Դրա­նո­ւմ կասկա­ծ իսկ չպետք է ունե­նա­ն ծաղի­կնե­րը­, մեծա­գլո­ւխ շերեփուկնե­րը­, նույնի­սկ դոդո­շնե­րը­: Նա­ կարո­ղ էր սպանե­լ այնքա­ն, որքա­ն ուզո­ւմ էր։ Բոլո­ր այդ հրանո­ւնկնե­րի­ վրա նա թքած ունե­ր։
Գի­րո­ւկ, պատշա­ճ հագնվա­ծ վաճա­ռա­կա­ն պարո­ն Մի­խա­ել Ֆի­շե­րը­ օրո­րվո­ւմ ու քահ-քահ ծիծա­ղ­ում էր իր պառկա­թո­ռի­ն ընկո­ղմա­նա­ծ։
Հե­տո­ նա տեղի­ց վեր թռավ, գլխարկը­ դրեց գլխին և ա­պո­ւշ կտրած տնտեսվա­րո­ւհո­ւ կողքո­վ դուրս վազե­ց տնից դեպի­ փողո­ց։
Նա­ քահ-քահ ծիծա­ղո­ւմ էր ու բարձր փռթկում։ Եվ այսպե­ս, ծիծա­ղե­լո­վ, նա անհետացա­վ լեռնա­յի­ն անտա­ռի­ մթությա­ն մեջ։


[1] Կանոսա, համայնք և ամրոցային քաղաք Իտալիայի հյուսիսում գտնվող Էմիլիա գավառում։ Սա հենց այն վայրն է, որտեղ Սուրբ Հռոմի կայսր Հենրիխ IV-ը զղջաց 1077 թվականին և երեք օր մերկ գլխով կանգնած մնաց ձյան մեջ՝ չեղարկել տալու համար Հռոմի պապ Գրիգոր VII-ի կողմից եկեղեցուց իր վտարման որոշումը:

Գերմաներենից թարգմանությունը՝ © Աշոտ Ալեքսանյանի

Դիտեք ավելին Արտասահմանյան Գրականություն բաժնում

մեկնաբանություններ