Դավիթ Սամվելյան «Զգուշացե՛ք, դռները չեն փակվում»

► Եվ որքան վեհ մարդիկ, գաղափարներ են կորում, անտեսվում ՀԱՍԱՐԱԿության մեջ:
Եվ որքան հասարակներ են խոսում վեհ գաղափարներից...
Խոսում: Միայն խոսում, անվերջ, անդադար խոսում:
Եվ իրենց խոսքը հիմնավորում խոսքի ազատության իրավունքով՝ մոռանալով լռելու պարտականության մասին:

► Միևնույն է, սերը, ինչպես և մնացած բոլոր վարակները, տարածվում է օդակաթիլային եղանակով: Սկզբում այն ճախրում է օդում, ապա սկսում է կաթալ աչքերիցդ ներս, անցնում է թոքերդ՝ սկսում ես շնչել նրանով, այն մեկով, որն արդեն հասցրել է մթագնել ուղեղդ:

► Տվյալ վիրուսը ապրում է մետաղական մակերեսի վրա 6-12 ժամ, կտորի, հագուստի վրա` 6-9 ժամ, հեռախոսի եւ ցանկացած սենսորային էկրանի վրա` 96 ժամ` 4 օր, իսկ ես քեզ կարոտում մի ամբողջ հավերժություն:

► Ոմանք հավատով են ապրում, ոմանք էլ՝ գիտության տված փաստերի հույսով։ Բայց ամեն ինչ այլ կերպ է, սիրելի՛ս, վարակվում ես սիրով, այդ վարակից մահանում ես ու սկսում ապրել ուրիշի համար՝ թեկուզ իրարից հեռու, թեկուզ առանց հպվելու այդ կյանքին, բայց մեռնելու հազարավոր տարբերակներից ընտրում ես հե՛նց Նրա համար ապրելը։

► Շատ սերեր են կորչում, երբ դրանք հայտնվում են հասարակության ուշադրության կենտրոնում, երբ սկսում են ուսումնասիրվել, ինչպես օրինակ՝ միկրոմիլիմետրանոց մանրէներն ու բացիլները, որոնք շատանում ու համաճարակ են առաջացնում, և ուսումնասիրվում են մանրադիտակի տակ՝ հակադեղի փնտրտուքի և ոչնչացման նպատակով։ Արդյունքում դրանք ոչնչացվում են։ Չհաղթահարված համաճարակներ չեն եղել, իսկ հաղթվող սերեր, ցավոք, նույնպես կան։

► Մեզ ստել են, թե լավագույն կյանքը քաղաքներում է, որ ամեն ինչ միայն քաղաքում է, ու քաղաքում եղածն է ամեն ինչ։ Քաղաքը տենդ է, համաճարակի պես կլանում է մարդկանց ու վարակում իրենով, և այդ վարակը մենք տարածում, փոխանցում ենք մեկմեկու։ Եվ շղթայական այդ շրջապտույտի մեջ մենք ինքներս ենք մեզ գցում։ Դրանից ելք չկա, և դա տանում է ինքնակործանման։ Եվ մենք, որ այդքան ցանկանում ենք ամեն ինչ տեսնել, այդ ամենը չենք նկատում։ Ուզում ենք մեզ շրջապատել լավագույնով, ունենալ լավագույնը ու....
...Եվ կորչել ամբոխի մեջ՝ դառնալով անդեմ։ Սիրում ենք փող, բայց փողը չի սիրում մեզ՝ փչացնում ու ոչնչացնում է, ուզում ենք սիրվել բոլորի կողմից, բայց ինքներս էլ չգիտենք՝ ինչ է սերը, ուզում ենք ունենալ՝ չտալով, վերցնել՝ առանց արժանանալու, կռվել՝ միայն խոսքով, բայց ատել ամբողջ սրտով, հաճախ՝ չգիտակցված, ենթագիտակցորեն, որովհետև մնացածն այդպես են սիրում, այդ են սիրում, այդ են քննադատում, այդ չեն ընդունում կամ այդ են քարկոծում։
Դառնում ենք բոլորից մեկը, բայց շարունակում ենք չնկատել, քանի որ ուզում ենք տեսնել ամեն ինչ, բացի մեզնից, մեր ներսից։
Թո՛ղ մաքառեն մեր փոխարեն, իսկ մենք կշարունակենք ապրել ու վայելել կյանքը...

► Մաշկը փոխած սիրտ, դեմքը փոխած կյանք, կյանքս փոխած մարդիկ,մարդիկ,մարդիկ…
…Փոխարինվող մարդիկ,հերթափոխով մարդիկ, մեռած,անհարություն մարդիկ, չմեռած, բայց հանգուցյալ մարդիկ, մարդիկ, որոնք սպանում են, որոնք…
…Որոնց հերն էլ անիծած...
Բայց դե՜ կյանքը շարունակվում է մինչև վերջին շունչը…
Մինչև անշնչություն…
Մինչև մեկի շուրթերը հպվում են կոպերիդ ու խաղաղեցնում իրենց ջերմությամբ…
Մինչև մեկը սկսում է շնչել երկուսիդ փոխարեն…

► Միգուցե հենց պետք է մառախուղ լիներ, որպեսզի իրարից չտարբերվեին գիշերն ու ցերեկը, որպեսզի հեռավորության սահմանները վերանային: Բայց դե ինչպես Ունամունոն էր պնդում, պետք էր նկատել սերը մառախուղի մեջ…
Հեռացողների ու հրաժեշտ տվողների սերը մառախուղի մեջ: Ամենադժվարը հեռանալիս սիրելն է: Շարունակել սիրելը: Սկսելը հեշտ է…

► Ամենազարհուրելին ամենահարազատ մարդկանցից լսվող լռությունն է...

► Լռություն...
Ցասում...
Անկում...
Հրաժեշտ...
Կարոտ...
Ապարդյուն կարոտ...
Քայքայող...
Բթացնող...
Անտարբերությամբ...
Անգոյություն...

► Համբուրում եմ՝
առանց վարակվելու վախի.
ես վաղուց արդեն վարակված եմ քո սիրով։

► Ասում են՝ միայն բարևեք, այն էլ մեկուկես մետր հեռավորությունից։
Բայց ես գրկում եմ քեզ՝ ավելի պինդ ,քան օդանավակայանում հրաժեշտ տալիս։

► Հանդիպել նորից, նայել իրար ու ժպտալ, ուղղակի թափառել փողոցներում, և կապ չունի՝ Մոսկվայի, Միլանի, թե Երևանի… Հարկավոր էր վերականգնել կորցրած ժամանակը։
Մարդիկ կան, որ մեզնից գողանում են մեր ժամանակը, մարդիկ էլ կան, որոնց միջոցով մեզ է վերադառնում մեր կորցրածը, իսկ մենք սկսել էինք կարոտել ամենահասարայ, առաջին անհրաժեշտության երևույթները։

► Քաղաքի վրա թանձր մառախուղ էր իջել. երկինքն ու երկիրը համբուրվում էին թռիչքուղում, որի սահմանները եզրող կարմիր լապտերները կարծես կարոտի, բաժանման ու սպասումի, ներկայի ու ապագայի միջև անցնող կարմիր գիծ խորհրդանշեին։

► Մեծ քաղաքներում միշտ քո անկյունը, քո մարդկանց ես փնտրում, որ ամփոփվես նրանցում, որ աշխարհից խռոված ու հոգնած վիճակում մի ծունկ, մի գիրկ ունենաս, որի վրա կգտնես խաղաղությունդ ու կթոթափես օրվա, դեմքերի բեռը։

► ...Մարդն ամենազոր է, հա՞, իր ուզածներին կարո՞ղ է հասնել. բա որ սիրտդ անձրև է ուզում ձմռան գիշերով, լիալուսնին՝ ցերեկվա երկնքում, որտեղի՞ց անձրև ճարես, որտեղի՞ց լուսինը գլորես-բերես երկինք: Թե կուզես՝ պատուհանդ ջարդի՛ր, դույլով ջուր լցրո՛ւ գլխիդ, մի քանի րոպե շունչդ պահի՛ր ջրով լեցուն լոգատաշտի մեջ, մեկ է, երկնքում ամպեր չեն կուտակվի, թեկուզ առանց կայծակ, թեկուզ առանց ամպրոպ ու անքամի, միևնույն է, երկնքից մի քանի կաթիլ անձրև չես կարող քամել...

► Հոգի՜ն, հոգին է պետք սիրել, դա են մեզ սովորեցնում բոլոր կրոնները, կյանքի՝ տառապած ու հիասթափված փիլիսոփաները։ Մոդիլիանին իր սիրեցյալին ասում էր, որ կնկարի նրա աչքերն այն ժամանակ, երբ կճանաչի նրա հոգին, մինչդեռ ես ուզում էի Սեսիլի փակ աչքերը համբուրելով սողոսկել նրա հոգին, որովհետև ես նկարիչ չեմ։

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ՝ դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով: