Միխայիլ Բուլգակով «Վարպետը և Մարգարիտան»

2021-05-11 33164

Տեսնել ԳրքԱրկղը

Մեջբերումներ

► Ձեռագրերը չեն այրվում:

► Երբեք խոսքի մի բռնվեք անծանոթ մարդկանց հետ:

► Այդ Հիսուս կոչվածը, որպես անձնավորություն, ամենևին գոյություն չի ունեցել աշխարհում և որ նրա մասին եղած բոլոր պատմությունները սովորական հորինվածքներ են, ամենասովորական առասպել:

► - Արևելյան որևիցե կրոն չկա, որտեղ, որպես կանոն, անարատ կույսն աստված լույս աշխարհ չբերի: Եվ քրիստոնյաները, նոր որևէ բան չհորինելով, ճիշտ նույն կերպ ստեղծեցին իրենց Հիսուսին, որը երբեք իրական մարդ չի եղել:-Բեռլիոզ

► - Ահա թե ի՛նչն է ինձ անհանգստացնում՝ եթե աստված չկա, ապա հարց է առաջանում. իսկ ո՞վ է կառավարում մարդկային կյանքը և ընդհանրապես ամբողջ կարգուկանոնը երկրիս երեսին։
- Մարդն ինքն է կառավարում:
- Ներող եղեք,- մեղմ պատասխանեց անծանոթը,- կառավարելու համար, այսպես թե այնպես, պետք է որոշ, թեկուզ փոքր-ինչ պատկառելի ժամանակահատվածի սահմաններում որոշակի ծրագիր ունենալ: Սակայն թույլ տվեք հարցնել, իսկ ինչպե՞ս կարող է մարդը կառավարել, եթե նա ոչ միայն զրկված է թեկուզ ծիծաղելիորեն կարճ ժամանակահատվածի, է՛, ասենք, մի հազար տարվա համար որևիցե ծրագիր կազմելու հնարավորությունից, այլ չի կարող նույնիսկ իր սեփական վաղվա օրվա համար երաշխավորել։ Եվ իրոք,-  այստեղ անծանոթը դարձավ Բեռլիոզին,- պատկերացրեք, օրինակի համար, որ դուք սկսեք տնօրինել, կառավարել ուրիշներին և ձեզ, մի խոսքով, այսպես ասած, բավականություն ստանալ դրանից, և հանկարծ, ձեր թոքերում․․․ քխը՛․․․քխը՛․․․ սարկոմա հայտնաբերվի․․․ -օտարերկրացին այստեղ մի անուշ քմծիծաղ տվեց, ասես թոքերի սարկոմայի միտքը հաճույք պատճառեց նրան,- այո, սարկոմա,- աչքերը կատվի պես կկոցելով՝ կրկնեց նա հնչեղ այդ բառը,- և ահա վերջացա՜վ ձեր կառավարումը։ Ոչ մեկի ճակատագիրն այլևս ձեզ չի հետաքրքրում, բացի ձեր սեփականից։ Հարազատներն սկսում են ստեր ասել ձեզ, վատ բան կանխազգալով՝ դուք ձեզ գցում եք ուսյալ բժիշկների, ապա շառլատանների, մեկ-մեկ էլ՝ գրբացների դռները։ Ինչպես առաջինը և երկրորդը, այնպես էլ երրորդը միանգամայն անիմաստ են, ինքներդ եք հասկանում։ Եվ այդ ամենը ողբերգական ավարտ է ունենում․ նա, ով դեռ վերջերս ենթադրում էր, թե ինչ-որ բան է կառավարում, հանկարծ հայտնվում է մի փայտյա արկղի մեջ անշարժ պառկած, և շրջապատի մարդիկ, հասկանալով, որ այլևս որևէ բանի պիտանի չէ այդ պառկածը, այրում են նրան դիակիզարանում։ Ավելի վատ էլ է լինում․ քիչ առաջ մարդը պատրաստվում էր Կիսլովոդսկ մեկնել,- թվում է, թե դատարկ բան է, բայց դա էլ չի կարող անել, որովեհտեւ չգիտես ինչու մեկ էլ տեսար սայթաքեց ու ընկավ տրամվայի տա՜կ։ Մի՞թե կասեք, թե ի՛նքն այդպես տնօրինեց։ Ավելի ճիշտ չի՞ մտածել, որ բոլորովին ուրիշ մեկն այդպես տնօրինեց,- և այստեղ անծանոթը տարօրինակ ձևով ծիծաղեց։

► - Մահկանացու է մարդը, բայց դա դեռևս չարիքի կեսն է: Վատն այն է, որ երբեմն նա հանկարծակի՛ մահկանացու է, ահա թե ո՜րն է խաղը: Եվ ընդհանրապես չի կարող ասել, թե ինչ պիտի անի այս երեկո:-Վոլանդ

► - Ճշմարտությունն ասելը դյուրին է և հաճելի:-Յեշուա Հա-Նոցրի

► - Ամենայն իշխանություն բռնություն է մարդկանց վրա և կգա ժամանակը, երբ չի լինի կեսարների իշխանություն, ոչ որևիցե այլ իշխանություն: Մարդը մուտք կգործի ճշմարտության և արդարության թագավորություն, ուր ընդհանրապես ոչ մի իշխանություն անհրաժեշտ չի լինի:-Յեշուա Հա-Նոցրի

► Ո՞վ ինչ կասի ի պաշտպանություն նախանձի: Դա գեշ տեսակի զգացում է:

► Խելքից զրկվելուց վատթարագույն դժբախտություն չկա աշխարհում:

► Ցավն այն չէ, որ վիրավորական են խոսքերը, այլ՝ որ ճշմարտություն են բովանդակում:

► Բավական է սկսվի կախարդանքը, այլևս դեմն առնել չի լինի:

► - Հին ու իմաստուն կանոնին հետևեք՝ սեպը սեպով կհանեն:-Վոլանդ

► - Մարդկությունը փող սիրում է, ինչից ուզում է պատրաստված լինի՝ կաշվից, թղթից, բրոնզից կամ ոսկուց:-Վոլանդ

► Մարդն անհետաքրքիր է առանց իր ներսում, իր տուփի մեջ ունեցած անակնկալի:-Վարպետ

► - Գրված թուղթը հեշտությամբ չի վառվում:-Վարպետ

► Եվ քանի-քանի ագնամ եմ ձեզ ասել, որ ձեր հիմնական սխալը մարդկային աչքերի նշանակությունը թերագնահատելու մեջ է: Հասկացեք, որ լեզուն կարող է թաքցնել ճշմարտությունը, իսկ աչքերը՝ երբեք: Ձեզ հանկարծակի հարց են տալիս, և դուք նույնիսկ չեք ցնցվում, մի ակնթարթում տիրապետում եք ձեզ ու գիտեք, թե ինչ է պետք ասել ճշմարտությունը թաքցնելու համար, ու անչափ համոզիչ եք խոսում, ոչ մի կնճիռ չի խաղում ձեր դեմքի վրա, բայց, ավա՜ղ, հարցից անհանգստացած ճշմարտությունը հոգու խորքից մի պահ թռչում է աչքերի մեջ, և ամեն ինչ վերչացած է: Դա նկատվում է, իսկ դուք՝ բռնվում:

► Խելացի մարդիկ նրա համար են խելացի, որ պարզեն խճճված բաները:

► - Ինչ-որ մի վատ բան կա գինուց, խաղերից, գեղանի տիկնանցից, սեղանի շուրջ զրույցից խուսափող տղամարդկանց մեջ: Այդպիսի մարդիկ կամ ծանր հիվանդ են, կամ ծածուկ ատում են շրջապատողներին: Ճշմարիտ է, բացառություններ հնարավոր են:-Վոլանդ

► Հետևի՛ր ինձ, ընթերցող: Ո՞վ է քեզ ասել, թե աշխարհում իսկական, հավատարիմ, հավերժական սեր չկա: Թող կտրե՛ն ստախոսի գարշելի լեզուն: Հետևի՛ր ինձ, ընթերցող, և միայն ինձ, ու ես քեզ այդպիսի սեր ցույց կտամ:

► - Ինչ-որ բան անպայման կպատահի, որովհետև չի լինում այնպես, որ որևէ բան ձգվի հավերժորեն:-Մարգարիտա

► Վայելքի մեջ էլ թեկուզ փոքր-ինչ ողջամիտ պիտի լինել:

► - Ձեզ խորհուրդ տալու համարձակություն ունենամ, երբեք և ոչնչից չվախենաք: Դա խելամիտ բան չէ:-Վոլանդ

► - Յուրաքանչյուր ոք զարդարում է իրեն ինչով կարող է:-Կատու Բեգեմոտ

► - Ինչ նյարդային են ժամանակակից մարդիկ:-Վոլանդ

► - Փաստը աշխարհիս ամենահամառ բանն է:-Վոլանդ

► - Յուրաքանչյուրին պիտի տրվի ըստ իր հավատի:-Վոլանդ

► - Եվ այս փչոցի մեջ ամենահետաքրքիրն այն էր, որ փչոց էր առաջին բառից մինչև վերջինը:-Վոլանդ

► - Բաց առարկային ամեն մեկն էլ կարող է խփել:-Կորովև (այստեղ խոսքը գնում էր մարդու սրտին հարված հասցնելու համար)

► - Երբեք և ոչինչ մի խնդրեք: Երբե՛ք և ոչի՛նչ, հատկապես նրանցից, ովքեր ուժեղ են ձեզանից: Իրենք կառաջարկեն, իրենք էլ ամեն ինչ կտան:-Վոլանդ

► - Եվ ընդհանրապես չի լինում այնպես, որ ամեն ինչ լինի այնպես, ինչպես եղել է:-Վարպետ

► - Փաստաթուղթ չկա, մարդն էլ չկա:-Կորովև

► -Տնային աշխատողներն ամեն ինչ գիտեն, սխալ բան է մտածել, թե նրանք կույր են:-Կատու Բեգեմոտ

►  - Մարդկային արատների մեջ ամենագլխավորներից մեկը վախկոտությունն է:-Յեշուա Հա-Նոցրի

►  - Մենք մի նշան ունենք՝ նա, ում չեն ճանաչում, կհարստանա…-Նիսա

►  Բայց ամեն բան վերջ ունի:

► Նա լավ էր հասկանում, որ իր կյանքում ոչինչ այլևս փոխել չի կարող, կարող է միայն մոռանալ:

► Այստեղ տարօրինակ մի բան կատարվեց նրա հետ: Նրա կամքն ասես մասնատվեց, և նա զգաց, որ թուլացել է, որ խորհրդի կարիք է զգում:

► Մենք զրուցում էինք այնպես, կարծես թե երեկ ենք բաժանվել, կարծես թե ճանաչել ենք իրար երկար տարիներ:

► Ես ձեզ հաջողություն չեմ ցանկանա, քանզի հաջողությանը չեմ հավատում:

► Արթնանալով` Մարգարիտան չարտասվեց, ինչպես հաճախ էր անում, որովհետև արթնացավ մի կանխազգացումով, որ այսօր ի վերջո ինչ-որ բան կկատարվի: Այդ կանխազգացումը որսալով, նա սկսեց հոգու խորքում բորբոքել և ճյուղավորել դա, վախենալով, որ կանխազգացումը լքի իրեն...

► Հույսը, որ այնտեղ կհաջողվի վերադարձնել իր երջանկությունը, անվախ էր դարձրել նրան:

► Ամենասարսափելի զայրույթը անկարողությունից ծնված զայրույթն է:

► Յուրաքանչյուրին պիտի տրվի ըստ իր հավատի: Ուստի թող կատարվի դա: Դուք հեռանում եք դեպ անգոյություն, իսկ ինձ ուրախություն կպատճառի գոյության կենացը խմել այն գավաթից, որին կվերածվեք դուք:

►  Կուսակալն ուսումնասիրում էր պատշգամբ եկած մարդուն ագահ ու մի քիչ վախեցած աչքերով: Այդպես են նայում նրան, ում մասին շատ են լսել, ում մասին իրենք էլ են մտածել և ով, ի վերջո, հայտնվել է:

►  - Դուք դատում եք հագուստի՞ց: Երբեք չանեք դա: Կարող եք սխալվել, այն էլ չափազանց խիստ:-Կորովև

►  - Ամենևին էլ վկայականով չի որոշվում գրողը, այլ նրանով, թե ինչ է գրում:-Կորովև

►  - Ի՞նչ պիտի աներ քո բարին, եթե գոյություն չունենար չարը, ու ի՞նչ տեսք կունենար երկիրը, եթե դրա վրայից անհետանային ստվերները: Չէ՞ որ ստվերներն առաջանում են առարկաներից ու մարդկանցից:-Վոլանդ

► - Կարելի՞ է արդյոք ամուրի ազատությունը փոխարինել ճնշող լուծով:-Կատու Բեգեմոտ

► - Երբ մարդիկ լիովին կողոպտված են, ինչպես ես ու դու, նրանք փրկություն են որոնում անդրկողմյան ուժերի մեջ:-Վարպետ

► - Ամեն օր չես հանդիպում սատանայի: - Հարկավ, եթե ամեն օր լիներ, հաճելի կլիներ:

► - Վիրավորանքը սովորական պարգևն է՝ լավ գործի դիմաց:-Ազազելլո

► - Հեռու ճանապարհից առաջ տրտմություն է իջնում մարդու վրա, և դա լիուլի բնական է, նույնիսկ երբ մարդ գիտե, որ այդ ճանապարհի վերջում իրեն երջանկություն է սպասվում:-Մարգարիտա

► - Նա, ով սիրում է, պետք է բախտակիցը դառնա նրա, ում սիրում է:-Վոլանդ

► - Ի՞նչ կարիք կա ընկնել մի բանի ետևից, որն արդեն ավարտված է:-Վոլանդ

► 

 

 

► 

970169_588852347824760_280816836_n

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ՝ դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով:

Դիտեք ավելին Մեջբերումներ Գրքերից բաժնում

մեկնաբանություններ