Էդգար Ալան Պո «Հափշտակված Նամակը»

► - Նյութական աշխարհը զարմանալի զուգահեռներ ունի հոգեկանի հետ, ահա թե ինչու է վավերական երանգ ստացել այն դրույթը, թե փոխաբերությունը կամ համեմատությունը, ցանկացած նկարագրություն զարդարելուց բացի, կարող է նաև ավելի համոզիչ դարձնել պատճառաբանությունը: Օրինակ իներցիայի ուժ սկզբունքը հավանորեն տարածվում է ինչպես ֆիզիկայի, այնպես էլ մետաֆիզիկայի վրա: Եթե առաջին դեպքում մենք ընդունում ենք, որ ծանր մարմինն ավելի դժվար է շարժել, քան թեթևը, և որ այդ դեպքում պահանջվող իմպուլսը համեմատական է այդ դժվարությանը, ապա նաև ակնհայտ է, որ հզոր բանականությունը, չնայած այն ավելի մեծ թափ ունի և ավելի նպատակասլաց ու արդյունավետ է, քան շարքայինը, բայց և այնպես պակաս դյուրաշարժ է, և նրա առաջին քայլերը բավական երկչոտ են ու դժկամ: Ի դեպ, դուք չե՞ք նկատել, թե որ ցուցանակներն են փողոցում ավելի շատ ուշադրություն գրավում: - Երբեք մտքովս չի անցել,— պատասխանեցի ես: - Ես մի խաղ գիտեմ, որը սովորաբար խաղում են քարտեզի օգնությամբ: Խաղացողներից մեկը բարձրաձայն կարդում է մի որևէ քաղաքի, գետի, պետության կամ կայսրության, կարճ ասած, խայտաբղետ քարտեզի ցանկացած անուններից մեկը, իսկ մյուսը պարտավոր է այն գտնել: Սկսնակները, որպես օրենք, փորձում են խորամանկություն անել և ընտրում են ամենամանր տառատեսակով գրված անունները, մինչդեռ փորձված խաղացողը սովորաբար ընտրում է այնպիսիները, որոնք մեծ-մեծ տառերով ձգվում են քարտեզի մի ծայրից մյուսը: Այդ անունները, ինչպես և փողոցի արտակարգ խոշոր տառերով գրված ցուցանակներն ու հայտագրերը, մեր ուշադրությունը չեն գրավում հենց այն պատճառով, որ չափից դուրս բացահայտ են: Ֆիզիկական կուրությունն այս դեպքում նմանվում է հոգեկանին, որի շնորհիվ մեր գիտակցությունը չի տեսնում կամ թերագնահատում է այն, ինչ չափից դուրս պարզ կամ ակներև է:

► Ինչ էլ որ ասեն դժողք գահավիժելու հեշտության վերաբերյալ, բայց, ցանկացած ասպարեզում բարձրանալն իջնելուց ավելի դյուրին է: Տվյալ դեպքում ես բոլորովին չեմ համակրում և նույնիսկ չեմ խղճում իջնողին: Նա զարհուրելի հրեշ է, հանճարեղ, բայց անսկզբունք մի մարդ:

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ` դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով:

Կարդալ գիրքը առցանց: