Դավիթ Սահակյան «Ապրիլյան Ֆիեստա»
2016-04-05 5070
ԱՊՐԻԼՅԱՆ
ՖԻԵՍՏԱ
(պոեմ)
1
Կանգնում են ամուր, ժայռի պես կանգնում են,
Ընկնում են, թափվում՝ արյունը ժպտին:
Շարքերով գնում են դեպի այս գեհեն,
Որպեսզի հետո ողջունեն լույսին:
Քայլում են լարված ու փոշին շնչում են,
Քայլում են հպարտ, փշրվում գետնին,
Ու լեռան քամին թոքի մեջ սառչում է,
Արևն են ծփում բորբ ավազներին:
Փլվում են, պառկում են, որ հողին տրվեն,
Հետո արթնանում ու կանգնում ոտքի,
Ապրում են, մեռնում են ճիչով ամենքի
Ու հրե երգով գնում են գեհեն:
Նյարդերը լարվում են օդից հրեղեն,
Կանգնում են նրանք ավազե միգում,
Գլանները տաք խելագար պայթում են
Այս չոր, խանձահոտ, պատռված օդում:
Ջահել կրակե մկաններն ուռչում են՝
Չքնաղ պատանուց ձուլելով առյուծ:
Պողպատե ձողերը որպես մակաբույծ
Ջահել ձեռքերին ամուր կպչում են:
Ճայթում են, դոփում, երկաթներն այրվում են
Մահաբեր, մրոտ խողովակների:
Ու ժայթքաց կայծերն ավազին փարվում են,
Ու ահից ճաքած այս ալ հողերին:
2
Կոկիկ երկինքներն ուշադիր նայում են՝
Ապշած այն բանից, որ բան չարեցին,
Ու այդպես թմրած անընդհատ լռում են
Ու չունեն նրանք պատասխան հարցին:
Աղոթքներն օդում այդպես էլ կախվում են՝
Ծաղրելով կարծես շունչը մայրերի,
Իսկ բարութ, պողպատ սուլու՜մ են, սուլու՜մ են
Ու հաստա՛տ հասնում բորենիներին:
Սուլում են, այրում ու կուրծքը պատռում են
Դոնդողախելք ասքերի արնախում:
Զենքերի ձայնից աղոթքը լռում է,
Ջահել բազուկի առաջ խոհարհվում:
3
Իսկ այդժամ, երբ տաք արյունը ցայտում է,
Եվ խրամատն է առկայծում անվերջ,
Մեկ այլ մարտադաշտ պելանած պայթում է
Թվային ագահ հրդեհից անշեջ:
Մեկի-զրոյի բանակն է… գոռում է,
Իր թույնը լցնում այս բացված վերքին,
Ու թվե ցանցերն ապուշին փարվում են
Ու սուտ են թքում էկրանե դեմքին:
Ու ամեն ընկածով ու լացով ամեն
Հրճվում են դրանք, հռհռում ուժգին,
Մինչ հպարտ շարքերը գնում են գեհեն,
Ոչ տալով տեղի, ոչ էլ փրկագին:
4
Իսկ արդեն ետևում այդ էկրանների,
Թվե ու տառե ցանցերից այն կողմ,
Ցանցերում «կիսված» մեջքերին դիերի
Կանգնել է ցինիկ ու հրճված մի գոմ:
Ու գոմի գահին իր՝ «Քսերքսյա» հայացքով
Բեղավոր, նավթե գոմեշն է թառել:
Ու հիմար սերնդից արյուն ծծելով՝
Մի ողջ մայրցամաք մազութ է քամել:
Ու անվերջ քամում է, լցնում դիերին,
Ու նավթը փսխում է դեմքերին մամլո
Ու ծածկում է ցանցերն էլեկտրոնային
Այդ ձութոտ հողով միլիարդ կիլո:
Եվ այդ սևացած բեղերի արանքից
Հնչում է խոսքը բենզինե, արնոտ,
Մինչ կախվել է, ահա՛, գոմեշի քիմքից
Լեռներից եկած, թաքցրած բյուր բոթ:
Ու աշխարհն, իրեն ապուշի տեղ դրած,
Հանել է բոլուկը, որ հոտով պարզեն,
Թե կերակրամանի լափը չորացած
Անտիկ քարտեզով, թե ձութով համեն:
Եվ մինչ փողկապով խոզերը խռռում են,
Ցայտում է, ցայտում արյունը եռման,
Ու դաշտով շրջում է դեսպանը մահվան,
Ազգին ուղեկցում դեպի այս գեհեն:
Ու օդը կարմիր է ու ուժգին գոռում է
Սարսափած, մրոտ խողովակներից,
Որոնք մերսումից անընդհատ ուռում են,
Ու կրակ ժայթքում՝ գոռոզ արևից:
5
Եվ հիմա ջահել մարմնում կրակ է,
Մրոտված դեմքին ժպիտ է ճերմակ,
Ու շուրթից ծիծաղ ու նույնիսկ կատակ է,
Ու եռման արնով լցված նոր երակ:
Եվ ձութը բերնին բոլուկը ապշել է
(Թե՛ մերը, դրսինն ու թե՛ թվայինն),
Քանզի ամոթով ու հրով քշել է
Բողբոջն այս ազգի լպիրշ Ալլահին,
Քանի որ ցփնում են արյունը նավթե,
Հուր ազգ են բերում անիվներն, ահա՛,
Արծվաբույն ու ջլե՜ր, ջլե՜ր երկաթե,
Որ պողպատ շաղեն գոմեշի վրա:
Ու կայարանն է ոտքերից դղրդում.
Ոտքերն են դոփում հարյուր սերնդի,
Որ այրեն ընդերքը նավթե արգանդի,
Որ ձութը ծծած չորնա կոկորդում:
Լցվում, հավաքվում է հայրերի մի խումբ,
Որ հողն այս ծխե տեսել էր խաղաղ:
Գալիս են՝ ճեղքեն հուր, փամփուշտ ու ռումբ
Ու մաքրեն հողերն այս արնաշաղախ:
6
Իսկ լեռները վսեմ հանգիստ են, հանդարտ
Ու գիրկն են առել թե՛ արծիվ, թե՛ ձութ,
Թե՛ պողպատ ու բարութ, թե՛ ճիշտ, ու թե՛ սուտ,
Թե՛ ծխե միգում հանգած մահապարտ:
Ու նորից կանգնում, ավազը ցրում են,
Ցրում են փոշին այդ ասքերահոտ,
Ու հպարտ քայլում են դեպի այդ գեհեն,
Որ արև լցնեն ճամփեքին լեռնոտ:
Ու կան արծիվներ՝ ընկել են ու լուռ են
Ու հանգիստ պառկել… Ինչու՞ չեն ելնում:
Ու օդն է դողում ու սրտում սարսուռ է,
Արյունն է սառել, որ նոր էր եռում:
Լեռները հանգի՜ստ, մեղմորե՜ն շոյում են
Ընկած ձագերի դիերը գունատ,
Չընկածն էլ բիրտ Ալլահին հայհոյում է,
Ալլահին՝ քշված ձթե անապատ:
7
Ու նորից արծվի ձագերը ճախրում են,
Այս ցուրտ ու լարված ավազե մթում,
Ընկած ձագերի փոխարեն թռչում են,
Որ ահ եռացնեն նավթե սրտերում:
Ու վաղը նորից ծայրերը կայրվեն,
Մահաբեր, մրոտ խողովակների:
Ու աչքերը անահ հրով կվառվեն,
Ու նավթը նորից դիեր կբերի:
Կմաղեն և՛ նավթը, և՛ թուրք գոմեշին
Ե՛վ այն դեմոկրատ ոհմակը դրսի,
Ե՛վ ներսի նախիրը, և՛ հպարտ էշին,
Երկինքն էլ նորից ոչինչ չի խոսի:
Ու նորից պատանուց կձուլվի առյուծ
Նորից կընկնեն, կհանգչեն նորից,
Ու քաղաքական խոզածին արգանդից,
Նորից կծնվի մի նոր մակաբույծ:
Իսկ լեռներն անմահ սա վաղուց են տեսել
Տեսել են հնուց ու գիտեն նրանք
Որ այս նավթարբու գոմերին անհագ,
Հաջողվել է միշտ արյունը մարսել:
Բայց հիմա ջահել մարմնում կրակ է,
Մրոտված դեմքին ժպիտ է ճերմակ,
Ու շուրթից ծիծաղ ու նույնիսկ կատակ է,
Ու եռման արնով լցված նոր երակ:
Արծիվ են բերում հիմա անիվները
Հուր ազգ են բերում անիվներն, ահա՛,
Որ հրով նա գա, լցվի կայանները,
Որ պողպատ շաղի գոմեշի վրա:
2016
Հեղինակ՝ © Դավիթ Սահակյան
Դիտեք ավելին Ստեղծագործություններ բաժնում
մեկնաբանություններ