Ֆրանսուա դը Լառոշֆուկո «Ընկերության մասին»

► Հարկ չկա ասելու, թե ընկերական հարաբերությունները որքան անհրաժեշտ են մարդկանց. բոլորը ցանկանում և որոնում են, բայց քչերն են աշխատում բարեկամությունը հաճելի և երկարատև դարձնել: Յուրաքանչյուրը ձգտում է ուրիշի հաշվին իր օգուտներն ու հաճույքներն ստանալ, իրեն միշտ ավելի բարձր է դասում նրանցից, որոնց հետ ընկերական հարաբերությունների մեջ է և դա շարունակ զգացնել է տալիս նրանց: Հենց սա է խանգարում և քայքայում ընկերական հարաբերությունները: Առնվազն պետք է կարողանալ զսպել այդ գերադասության զգացումը, քանզի այն բնածին է և անհնար է վերափոխել: Պետք է կարողանալ ապրել ուրիշների երջանկությամբ, խնայել նրանց ինքնասիրությունը և երբեք չվիրավորել:

► Որպեսզի ընկերական հարաբերությունները միշտ հաճելի լինեն, պետք է յուրաքանչյուրն իր ազատությունը պահպանի. պետք է իրար հետ հանդիպել կամ չհանդիպել միասնական ցանկությամբ, միասին զվարճանալու և նույնիսկ միասին ձանձրանալու համար. պետք է կարողանալ նաև իրարից հեռանալ, բայց այնպես, որ այդ հեռացումը փոփոխություն չմտցնի ընկերության մեջ. ընկերները պետք է կարողանան ապրել առանց միմյանց, որպեսզի երբեմն իրար նեղություն չպատճառեն, և պետք է հիշել, որ ամենից շատ նեղություն են տալիս նրանք, ովքեր կարծում են, թե երբեք նեղություն չեն պատճառում: