Գրիգոր Գուրզադյան «Խոհեր, խոհեր»

► Աշխարհում շատ կան լեռներ, գագաթներ, բայց Արարատը անկրկնելի է, պատահական չէ, որ նա դարձավ «Բիբլիական», մտավ աստվածաշնչյան ասույթների մեջ... Ես այդ միտքն եմ ունեցել միշտ, եթե հայտարարվեր համաշխարհային մրցույթ զույգ գագաթների նախագիծն ստեղծելու՝ իրենց ամեն ինչով ա՛յդ աստիճանի ռիթմիկ, հարմոնիկ, ինչպես երաժշտություն, ինչպես սիմֆոնիա, անկարելի կլիներ հասնել այդ զույգ Արարատների գաղափարին...Զույգ Արարատները տիեզերական երևույթ են... Այդպիսի զույգ չկա ողջ Հիմալայներում, Ալպերում, չկա երկու Ամերիկաներում, Աֆրիկայում... Մի երկիր մոլորակ՝ մի ֆանտաստիկ Արարատով ու իր չքնաղ Մասիսով...

► Նայելով այօրվա մարդուն՝ հազար տարի հետո աշխարհի հոգեբանությունը կլինի բոլորովին այլ: Կփոխվի, և խիստ, մարդու ու աշխարհի բուն էությունը... Ապագա մարդը կբերի իր հետ բոլորովին այլ մտածողություն ու այլ պահանջներ, կանխատեսել դրանք անհնար է ու անիմաստ... Հեռավոր ապագայի մարդը այսօրվա մարդուն կվերաբերվի այնպես, ինչպես մենք՝ պիթեկանտրոպին...

► Մենք ունե՞նք պատկերացում, թե ինչ չարչարանք է քաշում մեր հայ տանտիրուհին, առավոտ ծեգից մինչև ուշ երեկո անվերջ շարժման մեջ, եփել, թափել, տուն հավաքել, լվանալ, երեխաներին լողացնել, հյուրեր ընդունել ու ճանապարհ դնել... Ու այդ ամենը առանց տրտունջի, առանց ձայն հանելու...Առաջին արթնացողն ինքն է, վերջին անկողին մտնողը՝ նույնպես ինքը...Դարեր, դարեր այդպես է եղել, հայ գյուղի տանտիրուհին առասպել է, ամեն չափից ու ըմբռնումից դուրս երևույթ...Ծնկի պիտի գալ այդ կին արարածի աոաջ...Ու մտածել, որ հորիզոնից բարձրացող այսօրվա քաղաքակրթությունը կարող է վերջը բերել այս աշխարհի, այս հոգեբանության... Դա կլինի և մեր վերջը, մեր ժողովրդի, մեր պատմության...

► Այս մոլորակի վրա ձևավորված մարդուց անհնարինության աստիճան դժվար է պահանջել ըմբռնել այն, ինչն ինքը պարզապես չի կարող. դրա համար պիտի ունենալ բոլորովին այլ զգայարաններ: Հեռու չգնանք, մեր օրերում կարող են լինել, պարզվում է, երկու մարդ, որոնցից մեկը՝ այնքան անկիրթ, որ կարող է թույլ տալ իրեն նկարել ծաղրանկարը Մուհամմեդի, իսկ մյուսը՝ ոչ պակաս տգետ, կարող է դրան վերաբերվել լրջորեն՝ անցնելով հաշվեհարդարի՝ ընդհուպ մինչև մարդասպանություն: Ոչ միայն չկա ընբռնելու հնարավորությունը նրանց միջև, այլ ընդհակառակ՝ հակադրվածությունն է դարձել հիմնական հատկություն:

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ` դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով: