Գրքամոլ Ակումբ. Խումբ Երրորդ. Քննարկում Երրորդ. Վլադիմիր Նաբոկով «Լոլիտա»

2016-10-20 6525

«Լոլիտա» գիրքը դասվել է «Գրքամոլ Ակումբի» քննարկվելիք գրքերի շարքին, և մեր ակումբի կողմից ստորև ներկայացնում ենք՝

1. Հեղինակի և իր աշխատության մասին հետաքրքիր փաստեր:

2. Ակումբի անդամներից հեղինակային կարծիքներ:

1. Հետաքրքրիր փաստեր

1. Վեպը գրվել է անգլերեն 1955 թ.-ին, իսկ 1960-ականներին ռուսերեն թարգմանվել է հենց անձամբ հեղինակի կողմից:
 
2. Վեպը տեղ է գտել Time ամսագրի՝ դարի 100 լավագույն վեպերի ցանկում:
 
3. Գիրքն արգելված է եղել Ֆրանսիայում, 1955-1959 թթ.՝ Անգլիայում, իսկ 1974-1982 թթ.-ին՝ անգամ Հարավային Աֆրիկայում:
 
4. Գիրքն ունի երկու էկրանավորում՝ 1962 և 1997 թվականներին:
 
5. «Գիտական բարեխղճությունը ստիպեց ինձ ռուսերեն տեքստում պահպանել ամերիկյան վերջաբանը»,- խոստովանել է Նաբոկովը:
 
6. Նաբոկովի «Լոլիտա»-ն միայն մեկ հրատարակչություն է համաձայնում տպագրել` «Օլիմպիա պրեսս»-ը. և հետաքրքիրն այն է, որ այդ հրատարակչությունը հենց միայն "այդ կարգի" գործեր էր հրատարակում:
 
7. Ենթադրվում է, որ Նաբոկովը վեպի թեմատիկան կարող է վերցրած լինել «Վիկտոր X–ի ապաշխարհանքները» անանուն ստեղծագործությունից, որը հրատարակվել է որպես Հեվոլկ Էլիսի «Սեռի հոգեբանության ուսումնասիրության» վեցերորդ հատորի ֆրանսիական հրատարակության հավելված: Վիկտոր X-ը արևմուտքում բնակվող ուկրաինական ծագմամբ պալատական էր, ով նկարագրում էր ամենտարբեր և իրական պատմություններ պեդոֆիլիայի հետ կապված դեպքերից:
 
8. Նաբոկովի մոր` մեկ մարգարտյա վզնոցի վաճառքից ստացված գումարով գրողը երկու տարի սովորել է Քեմբրիջում:

2. Հեղինակային կարծիքներ

Գրքամոլցիների թիրախում այս անգամ հայտնվել էր ռուս գրող Վլադիմիր Նաբոկովի «Լոլիտա»-ն, ստորև ներկայացնենք մի քանի հեղինակային կարծիքներ: 

Սյուզաննա Մանուկյան. Գիրքը տպավորվեց նախ դժվար բառախաղի ու մանրամասների մանրակրկիտ նկարագրությամբ, որը բնորոշ է Նաբոկովի գրչին: Ներկայացնեմ գիրքը հերոսների միջոցով. Գումբերտ-Գումբերտ. անհասկանալի և անընդունելի է նրա «սերը» Լոլիտայի հանդեպ: Առհասարակ չի կարող լինել սեր 12 ամյա մանկահասակ աղջկա և հասուն տղամարդու միջև: Գումբերտի մոտ կային հոգեբանական խնդիրներ, որը առաջացել էր մանկության ժամանակ և թողել էր իր հետքը հասուն տարիքում: Ցանկացել էր ունենալ երջանիկ կյանք, որը չէր ստացվել Անաբել Լիի հետ: Շառլոտտա Գեյզ. Ինչպես կարելի է լինել անտարբեր սեփական երեխայի հանդեպ, ավելին՝ չսիրել, նախանձել, չանհանգստանալ նրա ապագայով: Մայրը մայր պիտի մնա անկախ ամեն ինչից: Լոլիտա. զարմանալի և անհասկանալի վարք, անդաստիարակ պահվածք, և ի՞նչպես կարելի է լինել «այդպիսին» այդ տարիքում: Ամփոփելով ասելիքս՝ «Պետք է անել այնպես, ինչպես պետք է, իսկ ինչպես պետք չէ, անել պետք չէ»:

Իրինա Հախունց. «Լոլիտա»-ն այն բացառիկ գիրքն էր, որի հերոսների նկատմամբ բացարձակապես անտարբեր էի: Ընդհանրապես, գիրքն ավարտելուց հետո փորձում եմ հասկանալ, թե ինչ ստացա. այս վեպը, գուցե, օգնի հետագայում որոշ սխալներ չկատարել: Հումբերտին առանձնապես չեմ մեղադրում: Լոլիտան առանց նրա էլ արդեն կործանված էր. վատ բառապաշար ուներ, սխալ ուղով էր գնում: Իսկ Հումբերտը պարզապես հիվանդ էր, թեպետ ամեն ինչ հասկանալով էր անում, հստակ ու մտածված:

Սուսաննա Խլոյան. Վեպում հեղինակը քննարկել է մեղսունակ սիրո խնդիրը իր բոլոր բարդ ասպեկտներով: Կարծում եմ սյուժեի հիմքում կորսված դրախտի գաղափարն էր, որը դրսևորվել էր երկու գլխավոր հերոսների կյանքում. Հումբերտի համար ՝ Անաբելլը ՝ այն անհասանելին, այն կորսված երազանքը որին նա չէր կարողացել հասնել, թողեց իր դրոշմը հերոսի հետագա ողջ կյանքում՝ առաջացնելով թուլություն մանկահասակ աղջիների հանդեպ, և Լոլիտան, որի ճակատագիրը սխալ դաստիարակության և լիարժեք ընտանիքի պակասի արդյունքում խեղվեց՝ վեպում ստեղծելով տխուր վերջաբան:

Անի Գասպարյան. Նաբոկովը, հավատարիմ մնալով իր այն համոզմանը, որ պատումը պետք է հեքիաթի նման լինի, իսկ պամողն էլ գրավի ընթերցողին հեքիաթասացի պես, կլանում է ընթերցողին տեքստի շարադրման ձևով ու գրավիչ ոճով։ Հեղինակը յուրօրինակ գրոտեսկ է ստեղծում․ գեղեցիկ նկարագրության և որոշ չափով ծիծաղելի տոնի տակ թաքնված են տխուր իրողություններ։ Գրքում հետաքրքիր մանրուքներից էին թիթեռները։ Նաբոկովը զուր չէ վեպում 2 անգամ հիշատակում թիթեռնիկներին՝ այս կերպ կապ ստեղծելով Լոլիտայի թիթեռային, կարճատև կյանքի հետ։ Իսկ հերոսուհու դժբախտությունների սկզբնապատճառն ըստ իս մայրն էր, ով բավականին թերացել էր դստեր դաստիարակության և խնամքի հարցում։ Պատմության վերջում ամենաշատը ցավ է պատճառում Լոլիտայի խորտակված կյանքը․ մանկության տարիներին ստացած տրավման այնքան խոր հետք է թողել, որ նա չի ցանկանում վերադառնալ անցյալ, թեկուզ և ապրի ապահով կյանքով։

Անժելա Գրիգորյան. «Լոլիտան»՝ Նաբոկովի ամենավիճահարույց վեպը, երկակի զգացողություններ է թողնում կարդալուց հետո: Գրքի գեղարվեստական արժեքն ու լեզվի հարստությունն անվիճարկելի են, սակայն սյուժեն և զարգացումները շփոթության մեջ են գցում: Ամբողջ կարդալու ընթացքում փորձում ես գտնել մեղավորներ ու զոհեր: Սակայն այդ գիծն այնքան անորոշ է, որ այդպես էլ շատ հարցեր մնում են անպատասխան: Օրինակ, արդյոք Հումբերտի վարքը պայմանավորված էր իր մանկությամբ, արդյոք դա հիվանդություն էր, թե ընտրություն: Սակայն հստակ է, որ Նաբոկովը իր վարպետության շնորհիվ կարողացել է ստեղծել իրական գրական արժեք:  Հանդիպման ավարտին ակումբցիներն անցկացրին խմբային քննարկում:

Հ.Գ. Հանդիպման բոլոր նկարներն՝ այստեղ:

Գրքամոլ Ակումբի երրորդ խմբի անդամները կհանդիպեն հոկտեմբերի 29-ին, որտեղ կքննարկվի հայ գրող Գուրգեն Մահարու «Ծաղկած փշալարեր» վեպը:

Դիտեք ավելին Տեսադարան բաժնում

մեկնաբանություններ