Գրքամոլ Ակումբ. Քննարկում տասներեք. Ջորջ Օրուել «1984»

2015-04-14 4429
Ապրիլի 9-ին տեղի ունեցավ «Գրքամոլ ակումբի» երկրորդ մակարդակի առաջին հանդիպումը: Նշենք, որ այս մակարդակում ակումբի անդամները ծանոթանալու են տարբեր հեղինակների կենսագրություններին և յուրաքանչյուր հեղինակի հայտնի ստեղծագործություններից մեկին: Այս անգամ ակումբի մասնակիցները քննարկելու էին Ջորջ Օրուելի կենսագրությունը և նրա՝ վերջին ժամանակահատվածում մեծ տարածում գտած և հանրաճանաչություն վայելող «1984» անտիուտոպիան: Հանդիպմանը ներկա էր նաև գրքի թարգմանչուհի Աստղիկ Աթաբեկյանը: Հանդիպման սկզբում գրքամոլները կիսվեցին հեղինակի մասին հավաքած իրենց հետաքրքիր ինֆորմացիայով՝ ամբողջացնելով գրողի մանկությանը, ուսմանը, ընտանիքին, աշխատանքին, անձնական կյանքին, ստեղծագործություններին, գրողի անձնական փիլիսոփայությանը վերաբերող տեղեկատվությունը: Հանդիպման երկրորդ հատվածում գրքի թարգմանչուհի Աստղիկ Աթաբեկյանը համառոտ ներկայացրեց իր վերաբերմունքը հեղինակի և քննարկվող գրքի մասին և թե ինչպես ստացվեց, որ ընտրվեց հենց այս գիրքը թարգմանության համար: Գրքամոլները ևս շատ հարցեր ունեին թարգմանչուհուն: Քննարկումը հատկապես բուռն էր, քանի որ այս գիրքը իրապես ունի ուրույն ասելիք և, ավելի քան երբևէ, արդիական է: Մասնակիցների մի մասին գիրքն ուղղակի հիացրել էր գրքում ներկայացված իշխանության մոդելի և այդ մոդելի գործնական իրականացումը պայմանավորող սկզբունքների հիմնավորվածությամբ, մարդկային անհատականությունը ոչնչացնող այնպիսի գաղափարներով, ինչպիսիք են կրկնամիտքը՝ գիտակցաբար գիտակցությունը հաղթահարելու, իսկ հետո դարձյալ հենց նոր կատարած հիպնոսի գործողությունը չգիտակցելու համար, նորալեզուն՝ մտքի ծավալները նեղացնելու նպատակով, անցյալը վերահսկելու անընդհատ ձգտումը՝  իշխանության անսխալականությունը ապահովելու համար: Եվ գլխավոր հերոսը, ով, գիտակցելով այդ ամենը, փորձում էր ելք գտնել իշխանության հիմքերը խարխլելու համար: Քննարկման արդյունքում պարզվեց, որ գրքում ներկայացվող պատկերը մի շարք տարբերություններով համընկնում է մեր ներկա կյանքին, երբ զանգվածները դարձել են ավելի կառավարելի, ավելի կախված տեխնոլոգիական առաջընթացի արդյունքներից, որոնք հնարավորություն են տալիս չծանրաբեռնել ուղեղը, մտածել ավելի քիչ: Նոր տեխնոլոգիաների շնորհիվ մենք կարծես դարձել ենք գերկրթված, գերզարգացած, մինչդեռ բավական է մեր կյանքից բացառել վերջիններս և մենք մեզ ուղղակի անօգնական կզգանք: Ինչպես հենց գրքում էր նշվում. «Ոչինչ քո սեփականությունը չէ, բացի գանգուղեղիդ ներսի մի քանի խորանարդ սանտիմետրից»: Պետք է արձանագրենք, որ այդ խորանարդ սանտիմետրերը գնալով կրճատվում են: Գիրքը ուղղակի հանճարեղ էր, պատգամ էր ապագա սերունդներին միշտ լինել զգոն, իրազեկված, մտածող, պայքարող, չհամակերպվող, հակառակ դեպքում, անգամ մեծ ջանքերի դեպքում նման մոդելը հաղթահարել հնարավոր չի, քանի որ այն հիմնվում է մարդկանց վախերի, տառապանքի, ցավի նկատմամբ զգայունության վրա. «...Երբեմն սպառնում են ինչ-որ բանով, ինչ-որ բանով, որին չես կարող դիմանալ...» Ու կարևորը միշտ լինել գիտակից. գիտակցել և գիտակցելով պայքարել, պայքարել և անընդհատ զարգանալ. «Մինչև չգիտակցեն, երբեք չեն ապստամբի, մինչև չապստամբեն, չեն կարող գիտակից դառնալ»: Ինչ վերաբերում է գրքի թարգմանությանը՝ բոլոր մասնակիցները նշեցին, որ այն ուղղակի անթերի էր, ինչի ապացույցն էր այն, որ կարդալու ընթացքում բառերը ոչ մի անգամ խոչընդոտ չէին հանդիսացել գիրքն հասկանալու, գրքի էության մեջ ընկղմվելու ժամանակ: Թարգմանչուհին էլ իր հերթին նշեց, որ հաճելի էր հանդիպել երիտսարդների հետ, ովքեր կարդում են Օրուել և փորձում վեր հանել գրքի ասելիքը: Առանձին շնորհակալություն թարգմանչուհի Աստղիկ Աթաբեկյանին` հրավերը ընդունելու և անչափ հետաքրքիր քննարկմանը մասնակցելու համար: Հանդիպման բոլոր նկարներն՝ այստեղ: Հ.Գ. Գրքամոլ Ակումբի հաջորդ քննարկվելիք գիրքն է Մարկ Արենի «Այնտեղ, որտեղ ծաղկում են վայրի վարդեր. անատոլիական պատմություն» ստեղծագործությունը:

Դիտեք ավելին բաժնում

մեկնաբանություններ