Շառլ Ազնավուր «Կյանքից կառչած»

2019-12-16 10977

ՉԵՄ ԱՊԱՔԻՆՎԵԼ ՄԱՆԿՈՒԹՅՈՒՆԻՑ

Գրող լինենք թե դերասան, երգիչ թե երգերի տեքստերի հեղինակ, այն, ինչ սովորեցնում է կյանքը, ավելի հիմնավոր է, ավելի կարևոր, քան այն, ինչ կարող էինք սովորել դպրոցում, ուր դժբախտաբար հազվադեպ եմ հաճախել։ Ոչ մի անհաղթահարելի սահման չկա այն մարդու համար, որը ցանկանում է որևէ բան անել։

Տասնհինգ տարեկանում վախենում էի մահից,
Հիսուն տարեկանում կյանքն էր վախեցնում,
Այսօր վախ ունենալուց եմ
Միայն վախենում:

Իմ դասատուներին ընտրել եմ տարրական դպրոցն ավարտելուց հետո։ Ոչ թե ավարտական վկայականը, այլ ուսումնառությանս տեղեկանքը գրպանումս նետվել եմ կյանքի ու փողոցի դպրոցը։ Ոչինչ չգիտեի, շատ բան ունեի սովորելու, հասկանալու։ Բայց ինչպես անեի առանց այն անփոխարինելի ուղեցույցի, որ Հանրապետությունը մեզ անվճար էր առաջարկում, որն այդ պահին ավելի չէր, քան ավարտական վկայականը։ Բարեբախտաբար, իմ ծնողները՝ հայրս, որը երգիչ էր և դերասան, մայրս՝ ուսյալ և դերասանուհի, մեզ՝ ինձ ու քրոջս՝ Աիդային, ծանոթացրել են հայ թատրոնին, Չեխովի պիեսներին։ Նրանք մեզ պատմում էին ռուս դերասան և ռեժիսոր Կոնստանտին Ստանիսլավսկու մեթոդի մասին։ Ես անգիր գիտեի Լա Փոնտենի մի քանի առակներ, կարդում էի Վիկտոր Հյուգոյի վեպերը և Սովորում Մոլիերի հայտնի պիեսները մինչև այն օրը, երբ ինձ բառացիորեն ապշեցրին Լուի-Ֆերդինանդ Սելինի գրելու ոճն ու ստեղծագործությունները։ Ծնողներս խաղում էին հայերեն բեմադրություններում։ Ես ու քույրս՝ Աիդան, ամեն ամիս բազմաթիվ ներկայացումների էինք մասնակցում այնքան հաջողությամբ, որ շուտով ես դարձա մանուկ դերասան։ Հաճախ, երբ օպերետ էր ներկայացվում, Աիդան դաշնամուրով միայնակ նվագակցում էր արտիստներին։ Մեզ թվում էր, թե արվեստում հաջողության հասնելու լավագույն ճանապարհը բեմն է։ Աիդան ու ես ստեղծել էինք ռուսական 2 պարային մի համար, որ շատ էին հավանում մեզ աշխատանքի վերցրած մարդիկ։ Այսպիսով, երջանիկ մանկություն էինք ապրում։ Մեր ծնողները մեզնից շատ մեծ չէին երևում։ Դուրեկան խենթուկների ընտանիք էինք, որոնք երջանկությամբ էին ընդունում և՛ լավ, և՛ վատ օրերը։ Հայրս իրեն թույլ էր տալիս մեր տուն բերել տարատեսակ հյուրերի, ամենատարբեր ազգությունների մարդկանց, այդ թվում՝ ֆրանսիացիների, բայց ավելի հաճախ՝ գաղթականների։ Ծնողներս մի քանի լեզվով էին խոսում, և այդ մարդիկ իրենց լավ էին զգում մեր հարկի տակ՝ դուրեկան խենթուկների ընտանիքում:

Իմ մանկության էկրաններին,
Իմ օրերի սցենարներում
Իմ գոյության դերասաններ
Գալիս-գնում եք օրեցոր։

Ես արագ դարձա կինոյի և ընթերցանության մոլի սիրահար, քանի որ շատ երիտասարդ հասակում արդեն սկսել էի գրել և հասկացել էի, որ երգերս հանգավորելու համար պետք է հարստացնեմ բառապաշարս։ Այդ ժամանակներից սովորություն ունեմ գնել այնպիսի գրքեր, որոնք կարող են լցնել աղքատիկ ուղեղս։ Այսուհանդերձ, իմ գրապահարանում որոշ գրքեր պատահականորեն էին հայտնվել։ Ինչպե՞ս էին այդ գործերն իմ ձեռքն ընկել։ Մինչև հիմա մութ է ինձ համար։ Մի բան հստակ է. չեմ հիշում, որ դրանք գնած լինեմ։ Եվ ահա իմ գրադարանում հանկարծ հանդիպում եմ գրողների, որոնց մինչև այդ չգիտեի, և որոնց բացահայտելը հաճելի անակնկալ է։ Նրանց գրական վաստակը գնահատելուց հետո եմ միայն փորձում պարզել, թե ում հետ գործ ունեմ. ի՞նչ կյանք են ապրել, ի՞նչ են ասում նրանց մասին։ Մենք անընդհատ լսում ենք գրքերի մասին պատմող ռադիոհաղորդումներ, հեռուստացույց ենք միացնում, կարդում թերթերի գրական էջերը, լսում բերնեբերան անցած խոսքը, ընկերներին, գրավաճառներին ու կարծում ենք, թե ամեն ինչ գիտենք գրողների մասին։ Ամենևին ոչ։ Քանի դեռ չենք կարդացել նրանց գրքերը:

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ՝ դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով:

Դիտեք ավելին Մեջբերումներ Գրքերից բաժնում

մեկնաբանություններ