Դեյվիդ Օբըրնն ամերիկացի դրամատուրգ, սցենարիստ և թատերական ռեժիսոր է։ Նա առավել հայտնի է իր 2000թ․-ին լույս տեսած «Փաստարկ» պիեսով, որը 2001թ․-ին արժանացել է Թոնի մրցանակի՝ որպես լավագույն պիես և Պուլիցերյան մրցանակի՝ դրամա անվանակարգում։ Նա նաև մրցանակակիր պիեսի համար գրել է 2005թ․-ին լույս տեսած ֆիլմի սցենարը, որը մարմնավորել են Էնթոնի Հոփքինսը, Գվինեթ Փելթրոուն և այլ անվանի դերասաններ։
Սիրո և հաշտության, ընտանեկան հարաբերությունների, մաթեմատիկայի, ժառանգական անեծքի ու օրհնության մասին այս հուզիչ դրաման ծավալվում է ծայրամասային համալսարանական քաղաքում բնակեցված տան հետևի պատշգամբում: Այն ներկայացնում է առեղծվածային երիտասարդ կնոջ՝ Քեթրինի, նրա քրոջ՝ Քլեյրի, նրանց հանճարեղ հոր և անսպասելի հայցվորի՝ Հալի հանելուկային պատմությունը։ Նրանք բոլորն էլ ուշագրավ մաթեմատիկական խնդիրն ապացուցելու ճանապարհին խճճված պատմության մաս են կազմում։
Երիտասարդ, բայց խոհեմ Քեթրինը սգում է հոր՝ հայտնի մաթեմատիկոսի կորուստը, ով տեղի համալսարանում հայտնի էր բարդ խնդիրներ ապացուցելու իր ունակությամբ և տառապում էր դեմենցիայով^[1]: Հենց այն պահին, երբ Քեթրինը սկսում է տրվել այն վախին, որ ինքը նույնպես կարող է տառապել նույն հիվանդությամբ, քույրը՝ Քլեյրը, վերադառնում է տուն՝ օգնելու «կարգավորել» ընտանեկան հարցերը, իսկ Հալը՝ հոր նվիրյալ հին աշակերտներից մեկը, իր ուսուցչի նոթատետրներն է փորփրում մի գլուխգործոց գտնելու նպատակով։ Իր փնտրտուքների ընթացքում Հալը հայտնաբերում է մի թղթապանակ, որը լցված է խորը, բարդ հաշվարկներով: Նա ենթադրում է, թե աշխատանքը Ռոբերտինն է՝ իր ուսուցչինը, բայց իրականում Քեթրինն է գրել մաթեմատիկական ապացույցը, սակայն ոչ ոք նրան չի հավատում: Ուստի հիմա նա պետք է ապացուցի, որ այդ հաշվարկներն իրեն են պատկանում:
Քլեյրը, մտածելով որ քույրը աստիճանաբար ժառանգում է իրենց հոր հիվանդությունը, անմտություն է համարում նրան հավատալը, քանի որ խնդիրը շատ բարդ էր, այն ապացուցել կարող էր միայն հայրը և ձեռագիրը ևս հորինն էր։ Հալը, չնայած Քեթրինի հանդեպ իր համակրանքին, դժվարանում էր ընդունել նրա հանճար լինելու փաստը, քանզի ինքը՝ Հալը ուներ դոկտորական աստիճան բարձրագույն մաթեմատիկայից, բայց երբեք չէր կարողանա ապացուցել այդ խնդիրը։ Նա որոշում է խոսել Ռոբերտի կոլեգաների հետ և նրանք պնդում են, որ գտնված ապացույցում կիրառվել են նոր մեթոդներ, որոնք Ռոբերտի կենդանության օրոք դեռևս չկային։

Պիեսն ավարտվում է նրանով, որ Հալն ընդունում է ճշմարտությունն ու Քեթրինին խնդրում, որ ևս մեկ անգամ աչքի անցկացնեն ապացույցը, սակայն վերջինս չափազանց հիասթափված էր ու ակնկալում էր, որ Հալը կհավատա իրեն։ Ի վերջո նա քրոջ հետ պատրաստվում է մեկնել Նյու Յորք, քանզի վախենում է, որ բացի տաղանդից, հիվանդությունը նույնպես կարող է հորից ժառանգած լինել ու իրեն մշտական խնամք է պետք։

[1]Խելագարություն (հին հունարեն՝ μαρασμός՝ հյուծում, մարում), մարդու հոգեկան գործունեության գրեթե լրիվ ընդհատում։

© Նյութը պատրաստեց՝ Հենրիետա Ավագյանը