Ֆորեսթ Գենդերը պոեզիայի, թարգմանության, գեղարվեստական արձակի ու ակնարկների և բազմաթիվ այլ գրքերի հեղինակ է: 2019 թ. նրա «Եղի՛ր կողքին» բանաստեղծական ժողովածուն արժանացել է Պուլիցերյան մրցանակի:

Գենդերը ապրում է Ռոդ Այլենդ նահանգում: Փրովիդենս քաղաքի Բրաունի համալսարանում դասավանդում է անգլերեն և համեմատական գրականություն[1]:

Կարդալով Ֆորեսթ Գենդերի ստեղծագործությունը՝ ընթերցողին թվում է՝ մուտք է գործում իր աշխարհից առավել մեծ աշխարհ, որն ունի ավելի հարուստ բառապաշար, ավելի շքեղ պատկերներ և տալիս է սովորականի ու անճանաչելիի հարաբերությունների մասին առավել խորը պատկերացում: Երբեմն տարակուսանք է առաջանում, բայց ավելի հաճախ բարդություններն առավել հաճելի են թվում:

«Եղի՛ր կողքին» ժողովածուում Գենդերի բանաստեղծությունները հիշեցնում են Մյոբիուսի թերթ[2], որի մուտքերը միաժամանակ ելքեր են, թունելները մեզ հեռացնում են ու մոտեցնում՝ նետելով մարդկային խոր կարոտի գիրկը: Կան ազդեցիկ բանաստեղծական հատվածներ, որոնք իրենց սոսկալիությամբ ստիպում են մեզ զգոն լինել մեր փխրուն կյանքի նկատմամբ:

Ժողովածուում բանաստեղծը հաստատում է, որ վիշտն անասելի է, և ինքը հետամուտ է ինչ-որ կերպ «վշտի հնչյունները» բառերով արտահայտելու: Գրքի մեղմ, ցնցող ոճն իր բարդ շարահյուսական կառույցներով և կիսատ թողած կապակցություններով մերթ լեզվի անհրաժեշտության վկայություն է, մերթ՝ դրա ոչ բավարար լինելու ապացույց:

Այս գրքում Գենդերը, ի թիվս այլ թեմաների, անդրադառնում է իր կնոջ՝ հռչակավոր բանաստեղծ Քերոլին Դ. Ռայթի հանկարծակի մահվանը: Գրողին տանջում է մի հարց. ինչպե՞ս իմանալ, թե որտեղ ենք մենք սկսվում կամ ավարտվում: Նա ուսումնասիրում է մարդու ներաշխարհը` ցույց տալով, թե ինչպես է վիշտը հնչում մարմնում, քարտեզագրում ուղիներ, տեսանելի դարձնում վշտի տակ քողարկված ապրումները: Այլ կերպ ասած՝ Գենդերի բանաստեղծությունները հանրային ճիչ են, որոնք փորձում են հայտնաբերել լուսավոր սահմանագոտին, որտեղ Ես-ը տարրալուծվում է աշխարհի հետ:

Կնոջը նվիրված «Հմայված» բանաստեղծությունում Գենդերը գալիս է խորհրդավոր մեքենայով՝ դիտելով, թե ինչպես է իրեն ուղեկցում երևակայական վարորդը. «այդ պահին առանց որևէ ծպտուն հանելու, նա սկսեց սրինգ նվագել՝ շինված անգղի ոսկրից»: Նույն բանաստեղծության մեջ ավելի ուշ՝ Գենդերը ասում է, որ ինքը «թագավորությունն ավելի իրական է համարում, քան կյանքը»: Նա ավելացնում է.

Այդ պահին գոնե ինչ-որ հնարավորություն կար:
Ինչ-որ հնարավորություն, որին ես չէի հավատում,
Եվս մեկ անգամ նրա հետ լինելու:

Իհարկե, գիրքը հիմնականում Գենդերի կնոջ՝ բանաստեղծուհու կորստի մասին է, սակայն հեղինակը գրել է այնպես, որ ընդգծվում են թե՛ անձնական, թե՛ համընդհանուր վշտի նրբերանգներ: Գրքի առաջին և ամենածավալուն բաժինը կենտրոնանում է այս թեմայի շուրջ, որին հաջորդում է հանգավոր և անհանգ բանաստեղծությունների կարճ մի բաժին՝ բանաստեղծի մոր կորստի մասին:

Ժողովածուի «Վիշտ» բանաստեղծությունում Գենդերը անդրադառնում է մորը, ով մահացել է Ալցհայմեր հիվանդությունից:

Ընտրի՛ր, ինչ կընտրես,
Բայց հիվանդությունն էլի՛ կհաղթի:
Ծանր շալի պես ամպերի ստվերը
Դեպի հորիզոնն է սահում լեռներով:

Անասելի ցավից դեպի սփոփանք, հույսի նշույլ ձգվող այս ճանապարհորդությանը ժամանակ առ ժամանակ հաջորդում են վշտի տարօրինակ արտահայտությունները, և դա արվում է գրողի անզուսպ հույզերը նկարագրող զարմանալի գեղեցկությամբ:

Բանաստեղծ Ռոբերտ Հասսը Գենդերի աշխատանքները բնութագրել է հետևյալ կերպ. «Ֆորեսթ Գենդերը համեմատաբար հազվագյուտ տեսակի Հարավի բանաստեղծ է, անդադար փնտրտուքների մեջ գտնվող գրող»: