Ջենիֆեր Իգան «Ավազակախմբի այցելություն»

2024-11-05

Ջենիֆեր Իգանի փոխկապակցված պատմությունները հյուսվում են Բեննի Սալազարի՝ ծերացող նախկին ռոքերի ու ձայնագրման ստուդիայի գործադիր տնօրենի և Սաշայի՝ մի կրքոտ, անհանգիստ երիտասարդ կնոջ կյանքի շուրջ։

Վեպի առաջին գլուխները առաջին դեմքով պատմում են Բեննին և Սաշան: Նրանք ներկայացնում են ներկա ժամանակում տեղի ունեցող իրադարձությունները, երբ նոր-նոր են ծանոթացել:

Թեև Բեննին և Սաշան երբեք չեն բացահայտում իրենց անցյալը, այդուհանդերձ, ընթերցողը բացահայտում է ամեն մի մանրուք, այդ թվում՝ մի շարք այլ կերպարների գաղտնի կյանքը, որոնց ճանապարհները հատվում են երկար տարիների ընթացքում վերոնշյալ երկու գլխավոր կերպաների հետ այնպիսի վայրերում, ինչպիսիք են Նյու Յորքը, Սան Ֆրանցիսկոն, Նեապոլը և Աֆրիկան։

Մենք առաջին անգամ հանդիպում ենք Սաշային երեսնամյա տարիքում, երբ նա Նյու Յորքում հոգեթերապևտի մոտ է՝ փորձելու դիմակայել գողություն անելու թուլության՝ կլեպտոմանիայի դեմ, ինչի արդյունքում նա գործազուրկ է դարձել։ Ավելի ուշ իմանում ենք նրա խառը անցյալի մասին․ նրա ընտանիքում բռնություն է տիրում, որի պատճառով աղջիկը փախչում է և վտարանդի է դառնում Նեապոլում: Այնուհետև Սաշան դառնում է քոլեջի ուսանողուհի և փորձում է կանխել իր լավագույն ընկերոջ ինքնասպանության մղումները:

Չափահաս տարիքում Բեննի Սալազարն ընթերցողին ներկայանում է որպես ամուսնալուծված տղամարդ, ով փորձեր է անում իր իննամյա որդու հետ կապ հաստատելու համար։ Այնուհետև գրողը պատմում է նրա անցյալի մասին, երբ նա ամաչկոտ երիտասարդ էր, ով նոր էր բացահայտում ռոքն-ռոլի հանդեպ իր եռանդը և տաղանդր հայտնաբերելու շնորհը:

Իր երգիծական, մութ հումորով Իգանն ուսումնասիրում է Բեննիի և Սաշայի կյանքը՝ շրջապատի մարդկանց թույլ տալով բացատրել իրենց փոխարեն:

Հետագա գլուխներում, որտեղ երևան են գալիս Բեննիի ընկերները, իր նախկին կինը և երաժշտության ուսուցիչը, ընթերցողին ներկայացվում է հերոսի ամբողջական դիմանկարը՝ հիմնված այդ կերպարների պատկերացումների և Բեննիի հետ նրանց ունեցած հարաբերությունների վրա՝ որպես տղամարդ, ամուսին և երաժշտական ստուդիայի ղեկավար: Նույն ձևով Սաշային բնորոշում են քոլեջի ընկերուհին, նրա ինքնագոհ հորեղբայրը և չափազանց հետաքրքրասեր դուստրը:

Իգանը նախ կապում է այս բոլոր կերպարներին պատմության համընդհանուր փուլերով և, երկրորդը, տալիս յուրաքանչյուր գլխի կիզակետային հերոսի անհատական պրոֆիլը՝ Բեննիի կամ Սաշայի հետ իրենց ունեցած կապից դուրս: Եվ այս ամենը գրավիչ է դարձնում «Ավազակախմբի այցելությունը»:

Մեկ գլխում Իգանը այնպես է ներկայացնում երկրորդական հերոսներին, որ նրանք դառնում են նույնքան հիշարժան, որքան գլխավոր հերոսները: Օրինակ՝ Ռոբի՝ Սաշայի ընկերոջ մասին, ով ինքնասպանության փորձ է անում, Իգանը նրա զգացողություններն է մանրամասն պատկերում, թե իրեն որքան միայնակ ու կործանված է զգում: Մեկ այլ հիշարժան կերպար է Բոսկոն՝ Բենիի նախկին երաժիշտը, ով ժամանակին աստղ էր, բայց այժմ ծերացած է ու գտնվում է առողջական ծանր վիճակում, և նպատակ ունի վերջին անգամ հյուրախաղերի մեկնել՝ ակնկալելով մահանալ բեմի վրա՝ կատարյալ, հանրային ներկայացման ժամանակ:

Բոլոր այս կերպարները փոխանցում են կյանքի բազմաթիվ փուլերը, որոնց մենք բոլորս կհանդիպենք: Դրանք ներկայացնում են անընդհատ փոփոխվող դերեր, որոնք մենք խաղում ենք:

Ջենիֆեր Իգանի վառ դիմանկարները թույլ են տալիս ընթերցողին նկատել այն մարդկանց, որոնք կաղապարված և կոտրված են իրենց շրջապատի կողմից:

«Ժամանակն ավազակ է, այնպես չէ՞: Թու՞յլ ես տալու, որ այդ անպիտանը քեզ թելադրի»,-ասվում է վեպում: Գրքում բոլորին կառավարում են ժամանակը, հանգամանքները և երբեմն նաև նրանք, որոնց սիրում են:

Իր հարցազրույցներից մեկում գրողը խոստովանել է, որ «Ավազակախմբի այցելություն» վեպը գրելիս հստակ պլան չի ունեցել. զուտ հետաքրքրասիրությունից դրդված՝ անցել է մի կերպարից ու իրավիճակից մյուսին. «Ինձ առաջնորդող կանոնները հետևյալն էին. առաջին, յուրաքանչյուր գլուխ պետք է լիներ տարբեր անձերի մասին, երկրորդ, յուրաքանչյուր գլուխ պետք է ունենար տարբեր տրամադրություն, տոնայնություն և մոտեցում, երրորդ, յուրաքանչյուր գլուխ պետք է ամբողջությամբ ինքնուրույն լիներ»:

Գրքի առաջին երկու գլուխներն անգամ գրվել և հրատարակվել են որպես առանձին մասեր։ «Ես չէի դիտարկում «Ավազակախմբի այցելությունը» որպես վեպ և ոչ էլ որպես պատմվածքների ժողովածու»,-ասում է հեղինակը:

Իգանը վեպն անվանում է «կոնցեպտային ալբոմ», որը պատմվում է մասերով, որոնք բոլորովին տարբերվում են միմյանցից, բայց նաև համատեղելի են միասին:

© Նյութը պատրաստեց՝ Անի Գասպարյանը:

մեկնաբանություններ