10 հետաքրքիր փաստ Բորիս Վիանի մասին

1. Բորիս Վիանն իր անունը ստացել է ի պատիվ «Բորիս Գոդունով» օպերայի, որը եղել է իր մոր՝ դասական երաժշտության և օպերային արվեստի մեծ սիրահարի սիրելի գործը։ Իր անվան պատճառով ամբողջ կյանքում (1920-1959 թթ․) նրան շփոթել են ազգությամբ ռուսի հետ։

2. Բորիս Վիանի հայրը սպանվել է 1944 թ.-ին՝ սեփական տան խոհանոցում, իրենց տունը թալանած գողերի կողմից։

3. Դեռ մանուկ հասակում Վիանը և նրա եղբայրները ստեղծել են ընտանեկան ջազ նվագախումբ, որում Բորիսը ստանձնել է շեփորահարի դեր՝ չնայած սրտի խնդիրներին ու բժշկական հակացուցումներին։ Սրտի անբավարարությամբ տառապել է 16 տարեկանից, սակայն դա նրա մոտ զգուշություն չի առաջացրել սեփական առողջության նկատմամբ։ «Եթե կանգ չառնես, տասը տարի հետո կմահանաս»,- ասել է նրան բժիշկը,- գրել է Սիմոն դե Բովուարն իր հուշերում գրողի մահից տասը տարի առաջ: Ցավոք, գրողը մահացել է ընդամենը 39 տարեկան հասակում։

4. Բորիս Վիանը սկսել է արձակ գրել 20 տարեկանից հետո, և առաջին (ցավոք, անավարտ) տեքստը «Հեքիաթ ոչ այնքան մեծահասակների համար» գործն էր, որը գրել էր իր հղի կնոջ՝ Միշել Վիանի համար։

5. Բորիս Վիանի թվով չորրորդ վեպը, որը նա գրել է ընդամենը 3 ամսում, համարվում է իր գործերից ամենախորն ու բարդը։ Վեպը վերնագրված է «Աշունը Պեկինում» (1946 թ․), որում, սակայն, ոչ մի խոսք չկա ո՛չ աշնան, ո՛չ Պեկինի մասին։

6. Բորիս Վիանը հանդես է եկել 24 կեղծանունով, գրել է տասնյակ վեպեր, պիեսներ, պատմվածքներ, բանաստեղծությունների ժողովածուներ, օպերային լիբրետոներ, ֆիլմերի սցենարներ, ամսագրերի հոդվածներ, ինչպես նաև հեղինակել է ավելի քան 400 երգ։

7. Բորիս Վիանն ուներ ջազային ձայնագրությունների ամենամեծ հավաքածուն ողջ Ֆրանսիայում։ Գրողի սիրելի երաժշտական ոճը ջազն էր։ Ջազի հանդեպ իր սերն առաջացել է, երբ դեռ 13 տարեկան էր՝ Դյուկ Էլլինգտոնի շնորհիվ։ Վիանը սիրում էր կրկնել, որ կյանքն առանց ջազի սխալմունք կլիներ։

8. Հիսունական թվականների երկրորդ կեսին Բորիս Վիանը համագործակցել է Ֆիլիփս ընկերության հետ՝ որպես գեղարվեստական ​​ղեկավար, որի արդյունքում թողարկվել է «Ջազ բոլորի համար» շարքը, ինչպես նաև «Impossible Songs» և «Possible Songs» գործերը (1956 թ․)։

9. «Վիանյան հումորը», որին սովոր էր գրողի շրջապատը, այն էր, ինչն ինքը ցույց էր տալիս բոլորին և դրա հետ միաժամանակ խնամքով թաքցնում իր տաղանդի տխուր ու լուրջ կողմը, որը նա արտահայտել է իր բանաստեղծություններում՝ միավորված «Ես չեմ ուզում մեռնել» (I Wouldn't Want To Die) ժողովածուի մեջ, որը հրատարակվել է նրա մահից հետո՝ 1962 թվականին։ Ժողովածուի բանաստեղծություններում առանցքային թեմաներից մեկը մահն է, իսկ վերնագիրը հիմնված է առաջին բանաստեղծության առաջին տողի վրա։

10. 1950-ականների վերջին Վիանը համաձայնել է էկրանավորման նպատակով փոփոխություններ կատարել իր՝ «Ես կգամ թքելու ձեր գերեզմանների վրա» աշխատությունում, որը գրելու համար իրենից պահանջվել է 15 օր։ Այդ ժամանակ գործող կոմերցիոն բյուրոկրատության հետևանքով ֆիլմն էկրանավորելու իրավունքները փոխանցվել են մեկ այլ ընկերության, և Վիանը չի հասցրել ժամանակին ավարտել երկխոսությունները։ Արդյունքում նա կորցրել է ֆիլմի նկատմամբ ունեցած իրավունքները և ֆիլմը թողարկվել է առանց նրա համաձայնության։ 1959 թվականի հունիսի 23-ին Վիանը ներկա է գտնվել վերոնշյալ գրքի հիման վրա նկարահանված ֆիլմի պրեմիերային՝ որպես սովորական հանդիսատես: Ֆիլմը ցուցադրվել է «Պետի Մարբեֆ» դահլիճում, առավոտյան ժամը տասին։ Տասը րոպե անց Վիանը գլուխը դրել է աթոռի թիկնակին և կորցրել գիտակցությունը։ Մահացել է հիվանդանոց չհասած՝ այդպես էլ գիտակցության չգալով։ Բժիշկները արձանագրել են, որ Վիանի սիրտը չի դիմացել ֆիլմի պրեմիերայի հետ կապված հուզմունքի ալիքներին:
Վիանը թաղվել է հունիսի 27-ին Վիլ-դ'Ավրի գերեզմանատանը։ Կարելի է ասել, որ նա մահացել է ծայրահեղ վիանյան ձևով՝ դառը, անհեթեթ և ինչ-որ չափով ծիծաղելի հանգամանքներում։

© Նյութի հեղինակ՝ Եսթեր Սարգսյան