Լիլիթ Մովսիսյան «Մոր զրույցը»

► Երբ որդուս առաջին անգամ գիրկս առա, տպավորություն էր, թե գրավել եմ ողջ տիեզերքը։ Ես կյանք տվեցի նրան, նա էլ՝ ինձ։ Գրկել էի իմ սեփական փոքրիկ մոլորակը՝ ամենալուսավոր ու ամենապայծառ։ Ծնված օրվանից նա դարձավ իմ միակ ու միակ թուլությունը, որ կարողանում էր իր անմեղ, մաքուր հայացքով ինձ անսահման ուժ ներարկել։ Որտեղի՞ց այդքան մեծ ջերմություն փոքրիկ մարմնում. այնքան կատարյալ էր, որ չէի հավատում, որ իմն է։

► Աղքատությունը հարստության պես զզվելի բան է. երկուսին էլ դիմանալ է պետք։

► Երբ մտովի հետ եմ նայում, մտածում եմ՝ միգուցե ես եմ սխալ եղել, որ նրան լավ մարդ եմ դաստիարակել, ախր, լավը հիմա ո՞ւմ է պետք։ Լավերը կա՛մ կործանվում են, կա՛մ էլ լավերին կործանում են:

► Էդգարս այդ տարիներին ոսկեծամ էր, աստիճանաբար մազերի գույնը փոխվեց՝ մգացավ, բայց դա էլ չխանգարեց, որ նա հավերժ մնա իմ հրեշտակը:

► Յուրաքանչյուր մոր մեջ բնակվում է քնած գազանը, որը միանգամից կարթնանա ու կհոշոտի ամենքին, ցանկացածին, ով կփորձի իր ձագին վնասել։ Այդ գազանն իմ մեջ միշտ արթուն էր, աչքերը չորս արած՝ հետևում էր շուրջը, միայն թե չէի պատկերացնում, որ այսչափ կույր կլինի...

► Էդգա՜րս, ախր ո՞ւր ես... ինչո՞ւ չես գալիս, ես սպասում եմ քեզ, թեկուզ երազում, թեկուզ մի պահ, բայց պետք է գաս, որովհետև աչքերս գալուդ կարոտ են, ու կյանքում առավել շատ հիմա փափագով սպասում եմ այդ տեսարանին, այդ բաղձալի պահին: Թեկուզ երազում, թեկուզ մի պահ: Հայրենիքը քեզնից թանկ չէր, հողը քեզնից քաղցր չէր, ու ես հիմա նախանձում եմ այդ հողին, որ մայրաբար գրկել է քեզ: Տասնութ տարվա իմ երազ, տասնութ տարվա իմ հրաշք...

► Մեր գրպանը դատարկ էր, բայց սրտներս՝ լիքը, հոգիներս՝ լցված երազելու անհուն ձգտումով։ Մեր դողացող շուրթերին էր միշտ աղոթքն առ Աստված։ Դա մի ուրիշ հարստություն է, որը ո՛չ դրամապանակում է լինում, ո՛չ էլ բանկային հաշվի մեջ:

► Էդգարս, կարծես, հրեշտակ էր, ով եկավ այս կյանք, չհավանեց այն ու թողեց գնաց:

► Որդուս չապրած կյանքը ինձ ծնկի է բերել սառը օվկիանոսների ու բոց կրակների առաջ, քարշ տալով ստիպում է զգալ մեղավորություն իմ ապրած յուրաքանչյուր օրվա համար, և թվում է, թե այլևս չեմ կարողանա այս անասելի ցավին դիմանալ:

► Երբ քեզ կարոտում եմ, այնպիսի զգացողությամբ եմ լցվում, կարծես մարմինս թափառում է անապատում՝ անջուր, ուժասպառ, որտեղ չկա ոչ մի կաթիլ հագենալու համար։ Անհագ եմ, ահավոր ծարաված քո բացակայությունից։

► Չգիտեմ՝ ինչպես էր ինձ մոտ ստացվում խաղալ ուժեղ մոր կերպար, բայց, համենայն դեպս, կուլիսներում մի տխուր ծաղրածու էի, որի արցունքները և հոգու կսկիծը տեսնող չկար։

► Այս անվերջանալի սպասումը չգիտեմ ինչի նման է։ Աչքերդ ամենուր հետևում են ինձ ու համոզում, որ կգաս։ Իսկ ես, չհավատալով, նորից հավատում եմ և բոլոր սպասումները թաղելով հանդերձ՝ սպասում եմ:

► Նորից կարոտել եմ քեզ, անչափ, ինչպես և երեկ, և այնպես, ինչպես կկարոտեմ վաղը։

► Երբ քեզ սեր չեն տալիս, դու հղիանում ես ատելությամբ, իսկ երբ քո գոյության մասին ընդհանրապես չեն հիշում, սկսվում է ծննդաբերությունը։ Ծնվում է երբեք սեր չդարձող ատելություն, որը սիրո մասին բացարձակ ոչինչ չգիտի։

► Եվ Աստված, ում չհասան աղոթքներս, զբաղված էր հազարավոր մայրերի աղոթքները լսելով, և այս հրեշավոր պատերազմներում, գիտակցում եմ, որ Նա ամենակարող չէր կարող լինել։

► Պատերազմ բառը չապրելուս հոմանիշն է։ Այն ինձնից խլեց միակիս, ամենաթանկիս։ Եվ անկախ նրանից, թե ով հաղթեց և ով չհաղթեց, ես պարտված եմ, դատարկ՝ առանց իմ բալի:

Հ.Գ. Եթե դուք ունեք մեջբերումներ՝ դուրս բերված այս գրքից, ապա կարող եք ուղարկել մեզ հետադարձ կապով: