Հերման Հեսսեն 20-րդ դարի գերմանացի գրող է։
- Հերման Հեսսեն ծնվել է գերմանացի միսիոներների ընտանիքում։ Նրա մայրը ծնունդով Հնդկաստանից էր, իսկ հայրը` Յոհան Հեսսեն, որոշ ժամանակ ապրել է Հնդկաստանում՝ որպես միսիոներ։ Այդ է պատճառը, որ Հեսսեն ամուր կապ է ունեցել Հնդկաստանի հետ։
- Դեռ փոքր տարիքից Հեսսեն գեներացրել է իր ունակությունները և հետաքրքրությունները։ Նա սիրել է կարդալ, նկարել է, նվագել է տարբեր երաժշտական գործիքներ, իսկ գրելու հմտությունները ի հայտ են եկել դեռևս տասը տարեկանից։
- Հեսսեն տարիներ շարունակ աշխատել է Գերմանիայի տարբեր գրախանութներում։
- Եվ հենց 1895 թվականից սկսած՝ նա հրատարակել է իր առաջին ստեղծագործությունները։ Այդ ժամանակ նրան հաջողություն է բերել «Պիտեր Կամենզինդ» վեպը, որի հրատարակվելուց հետո է միայն Հեսսեն պայմանագիր կնքել հրատարակչության հետ։
- Հեսսեն ակտիվ շփումների մեջ է եղել ժամանակի հայտնի գրողների՝ Թոմաս Մանի, Ստեֆան Ցվայգի, Մարիա Ռիլկեի հետ։
- Ամուսնացել է երեք անգամ։
- Առաջին կինը եղել է Մարիա Բեռնուլին, որի հետ ամուսնացել է 1904 թվականին: Ամուսնությունը տևել է 15 տարի։ Այդ հարաբերությունները իրենց արտացոլումն են գտել Հեսսեյի «Գերտրուդ» և «Ռոսխալդե» գրքերում:
- Երկրորդ անգամ ամուսնացել է 1924 թվականին Ռութ Վենգերի հետ։ Այս ամուսնությունը տևել է ընդամենը երեք տարի։
- Եվ երրորդ անգամ 1931 թվականին Հեսսեն ամուսնացել է Նինոն Դոլբինի հետ, որը կնոջ այն իդեալն էր, որին Հեսսեն փնտրում էր։
- Լինելով պացիֆիզմի հետևորդ՝ Հեսսեն Առաջին աշխարհամարտի տարիներին միսիոներական աշխատանքներ էր կատարում։ Հենց այդ ժամանակ նա հրատարակել է իր «Դեմիանը»՝ Էմիլ Զինքլեր կեղծանունով:
- Հեսսեն սեփական «ես»-ի որոնումներով հաճախել է շվեյցարացի հայտնի հոգեվերլուծող Կառլ Յունգի հոգեբանական սեանսներին։
- Նրա վերջին գրական մեծ աշխատանքը եղել է «Ուլունքախաղը» վեպը, որը գրել է շուրջ 11 տարի։
- 1946 թվականին Հեսսեն ստացել է Նոբելյան մրցանակ գրականության ոլորտում. «Գրական փայլուն ոճի և ոգեշնչող ստեղծագործությունների համար, որոնցում դրսևորվում են հումանիստական դասական իդեալներ»։
Հեսսեն և Հայերը
Հեսսեն գրել է մի շարք պատմվածքներ, որոնցից երկուսում հիշատակում է հայ ժողովրդին։
- Առաջինը «Մասսագետների մոտ» պատմվածքն է, որը ենթադրաբար հայերի մասին է: Այս պատմվածքը թարգմանվել է նաև հենց հայերեն: Այն «Ներսը և դուրսը» պատմվածաշարի մասն է կազմում: Պատմվածքում Հեսսեն սարկազմով խոսում է մի ազգի մասին, որն առաջինն է ընդունել քրիստոնեությունը որպես պետական կրոն։ Ներկայացնում է պատմական տվյալներ` հիշատակելով Հերոդոտոսին, Տոմիրիսին և քրիստոնեությունը։ Մինչև հիմա վիճում են, թե Հեսսեն ո՛ր ազգին կամ պետությանն է նկատի ունեցել:
- Այն, որ Հեսսեն անդրադարձել է հայերին, երևում է նաև նրա «Քլինգզորի վերջին ամառը» պատմվածքում: Այստեղ էլ տեսնում ենք մի հայ մոգ-աստղագետի, ով արևմուտքի և արևելքի հաշտեցման, այլ կերպ ասած, մտքի ներդաշնակությունը հայտնաբերողի դերում է: Շատ հավանական է, որ Հեսսեն քաջ ծանոթ էր հայ մարդու տեսակին ու հայ ժողովրդին:
Նյութի հեղինակ՝ Ֆլորա Օհանյան
մեկնաբանություններ