Մարտինա Մայոկ «Ապրելու գինը»

Մարտինա Մայոկի այս հուզիչ ու միաժամանակ զարմանալիորեն զվարճալի պիեսը պատմում է մարդկանց միավորող ներքին ուժերի, ֆիզիկական հաշմանդամություն ունեցողներին առնչվող իրողությունների, ինչպես նաև այն մասին, թե որքան շատ ենք բոլորս զգում միմյանց կարիքը:

Ներկայացումը 2018 թ.-ին դրամայի անվանակարգում արժանացել է Պուլիցերյան և երկու «Լյուսիլ Լորտել» մրցանակների[1], որոնցից մեկը՝ «Լավագույն ներկայացում» անվանակարգում:

«Ապրելու գինը» հաշմանդամության պատճառով հարաբերությունների  փոխակերպման և բարդանալու մասին է, որն ինչպես Պուլիցերյան ժյուրին է նկարագրել՝ «ազնիվ, ինքնատիպ աշխատանք է, որը հանդիսատեսին հրավիրում է ուսումնասիրելու գերակայություն ունեցող (նկատի ունի առանց ֆիզիկական թերությունների մարդկանց) և ֆիզիկական հաշմանդամություն ունեցող մարդկանց միջև հարաբերությունների տարբեր ընկալումները»:

Ներկայացման սկզբում բեռնատարի նախկին վարորդ Էդդին, բարում նստած, խոսում է անտեսանելի ունկնդրի հետ՝ բացատրելով, թե ինչպես է հայտնվել այդտեղ: Պատմում է, որ կինը վերջերս է մահացել: Դրանից հետո ինքը հեռախոսով հաղորդագրություններ է ստացել (որոնք ցույց է տալիս): Վերջին հաղորդագրությամբ իրեն բարում հրավիրել են հանդիպման, բայց ոչ ոք չի դիմավորել:

Էդդին բաժանվել էր կնոջից մինչ այն ողբերգական պատահարը, երբ վերջինս կոտրում է ողնաշարը և մի շարք ծանր վիրահատությունների ենթարկվում: Էդդին ապրում էր մեկ այլ կնոջ հետ, բայց տեղափոխվում է Նյու Ջերսի քաղաքում գտնվող նախկին կնոջ բնակարան` վերջինիս խնամակալը դառնալու նպատակով:

«Ապրելու գինը» դրամայում իրար են հաջորդում Էդդիի և իր կնոջ, ինչպես նաև Ջեսի և Ջոնի կյանքի դրամաները պատկերող հատվածները։ Էդդիի ընտանեկան դրամայից արագ անցում է կատարվում Ջոնի և Ջեսի ոչ պակաս բարդ հարաբերություններ։ Նյու Ջերսիի մեկ այլ հատվածում Ջեսն է, մի երիտասարդ կին, ով խնամակալի աշխատանք կատարելու համար հարցազրույց է տալիս Փրինսթոնի[2] մի հարուստ ուսանողի՝ Ջոնին։ Վերջինս ուղեղի կաթված է ստացել և խնամքի կարիք ունի: Ջեսը չէր դիմի խնամակալի այդ աշխատանքի համար, եթե ֆինանսական խնդիրներ չունենար: Եվ այդ անխոնջ, կոպիտ խոսելաձևով երիտասարդ կինն անում է ամեն ինչ, որպեսզի կարողանա ծայրը ծայրին հասցնել՝ խնամակալի աշխատանքին զուգահեռ կատարելով նաև մատուցողուհու աշխատանք:

«Ապրելու գինը» վերնագրով Մայոկն ամփոփել է ինչպես էքզիստենցիալիստական, այնպես էլ սոցիալական հիմնախնդիրներ: Էդդին և Ջեսը, բախվելով տարբեր խնդիրների, շարունակում են լուռ առաջ շարժվել, ինչպես կարող են: Բայց բոլոր հերոսները, չնայած իրենց հոգու սպիներին, փորձում են տանել իրենց կյանքի ծանր բեռը: «Ապրելու գինը» ազդարարում է Մայոկի մուտքը գրականություն՝ որպես ամերիկացի մեծ դրամատուրգ: