3 հետաքրքիր փաստ Պուշկինի մասին

1․ Իր տաքարյուն և բռնկվող բնավորության պատճառով Պուշկինը իր կյանքի ընթացքում մասնակել է թվով 21 դուելի, որոնցից վերջինը ճակատագրական է եղել նրա համար։

Դուելներն անցկացվում էին ռուսական կառավարության կողմից մշակված կոդեքսի համաձայն, ըստ որի` յուրաքանչյուր դուելի ժամանակ մրցակիցները պետք է մենամարտեին լրիվ նոր գնված ատրճանակներով, որոնցից կրակելու իրավունք ունեին միայն մեկ անգամ։

Դուելները Պուշկինի կյանքում այնքան շատ էին, որ դրանցից մեկում Պուշկինի հակառակորդն էր իր ընկերը՝ Կյուխելբեկերին, ով գրողին մենամարտի է կանչել անհաջող կատակի պատճառով։ Դուելն անցկացվել է բոլոր կանոններին համապատասխան և երկու կողմի համար էլ հաջող ավարտ է ունեցել: Ուղեկցորդները նրանց ատրճանակները լիցքավորել էին հատապտուղներով, որի շնորհիվ մարդկային կորուստներ չեն եղել։

Վերջին՝ ճակատագրական մարտին գրողին հրավիրել էր Նիդեռլանդների դեսպան Հեկերնը, ով սակայն մենամարտի է ուղարկել իր որդեգրած որդուն՝ Ժորժ Դանտեսին, ով Պուշկինի կնոջ՝ Նատալիա Գոնչարովա-Պուշկինայի քրոջ ամուսինն էր։ Դուելը տեղի է ունեցել հունվարի 27-ին՝ Սև գետի մոտ։ Դանտեսի արձակած գնդակը ներթափանցել է գրողի որովայնի մեջ ու մահացու վիրավորել նրան, ինչի պատճառով մենամարտից երեք օր անց Պուշկինը մահացել է։

2․ Պուշկինի գրական ոճի վրա մեծ ազդեցություն է ունեցել ֆրանսիական գրականությունը։ Քանի որ գրողի դաստիարակները ֆրանսիացիներ էին, գրողը ֆրանսերենով վարժ խոսել է դեռևս մանկուց, իսկ ֆրանսերենով ստեղծագործել սկսել է ութ տարեկանից։

Նրա ստեղծագործական կյանքի վրա մեծ ազդեցություն են ունեցել ֆրանսիացի գրողների, մասնավորապես՝ Ֆրանսուա-Ռենե դը Շատոբրիանի և Վոլտերի ստեղծագործությունները։ Հիացած լինելով ֆրանսերեն լեզվով և ֆրանսիական պոեզիայով՝ նա նամակագրական կապ է հաստատել ֆրանսիացի գրական գործիչների հետ, ստացել է վերջիններիս համաձայնությունը և նրանց ստեղծագործությունները թարգմանել է ռուսերեն։ Ֆրանսերենի հանդեպ իր այս բացահայտ սիրո շնորհիվ իր հասակակիցների կողմից ստացել է «Ֆրանսիացի» (Француз) մականունը։

Այս միջմշակութային փոխանակումը հարստացրել է Պուշկինի ստեղծագործական կյանքը՝ թույլ տալով նրան նոր գրական ձևեր և ոճեր ներմուծել դեպի ռուս գրականություն։ Նա մեծ դերակատարություն է ունեցել ժամանակակից ռուս գրական լեզվի ձևավորման գործում՝ համեմելով այն ֆրանսերենի հարստությամբ և նրբերանգներով:

Բացի ֆրանսերենից և վարժ ռուսերենից, նա տիրապետել է տասից ավելի այլ լեզուների։ Նրա այս լեզվական կարողությունների մասին փաստում է նաև Սանկտ Պետերբուրգի իր բնակարանում ունեցած գրադարանը, որտեղ 14 լեզուներով պահվել է ավելի քան 4500 գիրք:

3․ Ալեքսանդր Պուշկինը չունի լուսանկար, քանի որ այդ ժամանակաշրջանում լուսանկարչությունը դեռևս տարածված չէր։ Փոխարենը տարածված էին դիմանկարները, որոնք ստեղծվում էին նկարիչների կողմից՝ նկարագրությունների և հիշողությունների հիման վրա։ Գրողի արտաքին տեսքի մասին մեր պատկերացումները գալիս են հենց այդպիսի նկարագրությունների հիման վրա ստեղծված դիմանկարներից։ Պուշկինի ժամանակակիցները նրան նկարագրում էին որպես միջին հասակի մարդ, ով ուներ արտահայտիչ աչքեր, փոքրիկ մորուք և իր ժամանակի նորաձևությանը համապատասխան հագուկապ։ Այս ամենի շնորհիվ Պուշկինը նրբագեղ ու արժանապատիվ տղամարդու տպավորություն էր ստեղծում։

Կան փաստեր, որոնք պատում են, որ մանուկ հասակից Պուշկինը չի հավանել իր արտաքին տեսքը, մասնավորապես՝ հասակը։ Ավելի հասուն տարիքում լիցեի ընկերները, որոնց հիշողությունների հիման վրա էլ կազմվել է նրա պատանեկան դիմանկարը, նրան անվանել են «կապիկի և վագրի խառնուրդ»։ Գրողը տեղյակ էր դրա մասին և ոչ միայն չէր նեղանում, այլև ինքն իրեն էլ երբեմն այդ մականունով էր կոչում։

Ինչպես փաստում էին ժամանակակիցները, նրա կինը՝ Նատալյան, ով համարվում էր Ռուսաստանի գեղեցիկ կանանցից մեկը, գրողից բարձրահասակ է եղել։ Արտաքին այդ տարբերությունն այն աստիճանի անհարմարություն է պատճառել գրողին, որ պարահանդեսներին և խնջույքներին վերջինս ձգտում էր ներկայանալ կնոջից առանձին։ Հավանաբար, հենց հասակի պատճառով է, որ գրողը հաճախ կրել է գլխարկ և բարձրակրունկ կոշիկներ, ինչն այդ ժամանակվա նորաձևությանը համապատասխան էր։

Սակայն որքան էլ գրողն անհաշտ էր իր արտաքինի հետ, միևնույն է, մենք՝ որպես ընթերցողներ, գնահատում ու սիրում ենք նրան խորը ինտելեկտի, գրելու տաղանդի և թողած հարուստ ժառանգության համար։