ԲԱՆ✎ Հուսիկ Արա

Գրականությունը

Գրականությունը երբեք չի դադարի հետաքրքրել մարդկանց։ Քանի մարդը ապրում է, գիրքը լինելու է պահանջված։ Այն մարդկային հոգեկերտվածքն է։ Նույնիսկ ամենաանգրագետ մարդը սիրած աղջկան/տղային չափածո հաղորդագրություններ է ուղարկում, այսինքն՝ բոլորը գնում են դեպի գրականություն։ Այդուհանդերձ, գրականությունը անհատական զբաղմունք է, այն անհատների համար է. ստեղծում են անհատները և հետաքրքրում է անհատներին։ Իհարկե, ժամանակն էլ մեծ կարևորություն ունի։ Օրինակ 19-րդ դարում թատրոններն ու օպերաները ավելի պահանջված էին, հիմա պահանջված են սրճարանները։ Աշխարհն այս պահին ավելի նյութականացված է։ Ստեղծված գրականությունն էլ իր բաժանումներն ունի։ Ամեն մի ընթերցողի համար ստեղծվում է իր գրականությունը։ Կան նաև հիանալի օրինակներ, որոնք շատ վաճառված, բայց քիչ ընթերցված են, օրինակ՝ Նարեկացին։ Գրականությունը չի կարող մասսայական հոգեկերտվածք ստեղծել։ Եթե այդպես լիներ, ապա միայն հին հունական մշակույթը բավական կլիներ, որ մարդկությունը դառնար հրեշտակ։ Աշխարհն ունի հրաշալի գրականություն՝ Շեքսպիր, Դանթե, բայց մարդը նույն գազանն է մնացել. պատերազմներ, ատոմային ռումբի գործադրում, քիմիական ռումբեր, և աշխարհը լռում է այս ամենի մասին։ Գրականությունն իր դաստիարակչական գործառույթը կատարում է միայն անհատների համար։

Անորակ գրականություն

Գրաքննության բացակայությունը հանգեցրել է ամեն տեսակի գրականության ծնունդի։ Ամերիկայում գրքի տպագրումից հետո շուրջ քսան գրախոսական է գրվում։ Տարբեր տեսանկյուններից ներկայացվում է գիրքը։ Նույնն էր խորհրդային միության շրջանում։

Հիմա մեդիայի հնարավորություններն ավելի շատ են, բայց որևէ գրքի մասին գրախոսություն չես կարող գտնել։ Հրապարակվում է ցանկացած բան։ Որակով գրականությունը տարբերելու համար պետք է իմանալ դրա չափանիշները։ Ժամանակի ու կարդացած գրքերի որակից կախված՝ մարդը կարողանում է տարբերել լավը վատից։ Բոբիկ չես կարող մտնել գրականության մեջ ու տարբերակել:

Ժամանակակից գրականությունը

Ամեն ժամանակ իր ասելիքն ունի։ Հենց դա է գրականության խնդիրը։ Ի՛մ խնդիրն է զրուցել ընթերցողի հետ ու պատմել իմ զգացածը։ Ես տեսել եմ անկախություն, պատերազմ և գրել եմ դրանց մասին։ Ի զարմանս ինձ՝ այդ պահի խնդիրները մարդկանց չհուզեցին, իսկ սիրային բանաստեղծությունները մարդիկ սկսեցին ավելի սիրել, թեև դրանք իմ ամենաուժեղ գործերը չեն: Սա գրականությանը ներանձնային բնույթ տվեց:

Սիրել կարդալ

Դաստիարակության հարց է։ Պետք է մանկուց գիրքը մարդու հետ լինի։ Իմ սերնդի համար գիրքն էր կարևոր, գրադարան գնացող տղան լավ տղա էր, իսկ հիմա ինչ-որ էկզոտիկ բան է գիրքը ձեռքին մետրոյում նստած տղան կամ աղջիկը։ Սա հոգևոր արժեքների անկման է բերում։

Անպայման պետք է կարդալ...

Ես երկու գիրք կառանձնացնեմ՝ Աստվածաշունչը և Կյանքը։ Այս երկուսն են ինձ ամեն օր ուղեկցում։ Կյանքի գիրքը ես ամեն օր կարդում և գրում եմ։ Իսկ Աստվածաշնչում իմ՝ քրիստոնյայի հոգեկերտվածքն է, մարդկային մտքի բարձրագույն կետը։ Առանց Աստվածաշնչի ինչպե՞ս կարող ես ապրել, ի վերջո այնտեղից է ամեն ինչ գալիս։ Հատկապես Հին Կտակարանը ամբողջ հին աշխարհի քաղաքակրթությունն է։

Երբեք չկարդաք

Չեմ մտածել երբեք այդ մասին։ Խորհուրդ չեմ տա կարդալ վատ գիրք, բայց մինչ այդ պետք է իմանալ, թե որն է դա։

5 գիրք, որը կօգնի մուտք գործել գրականության աշխարհ

1. Աստվածաշունչ

2. Խորենացի «Հայոց պատմություն»

3. Նարեկացի «Մատյան ողբերգության»

4. «Սասնա ծռեր» էպոս

5. Եղիշե Չարենց «Գիրք ճանապարհի»

Հարցազրույցը՝ Արև Թովմասյանի